Cư sĩ Phật tử là những người xây dựng đời sống theo giáo lý Phật giáo với những chuẩn mực được quy định cụ thể. Cư sĩ Phật tử có rất nhiều cơ hội và ưu thế để thực tập thiền định một cách hiệu quả. Nhờ thiền định, Cư sĩ Phật tử đã tạo cho mình những nét đẹp mang bản sắc Phật giáo.
Chạy bộ mỗi ngày là một môn thể thao cực kỳ phổ biến, phù hợp với mọi độ tuổi. Vì nó giúp người tập bổ sung năng lượng để chuẩn bị cho một ngày dài. Hơn nữa, có lẽ ít người biết thật ra chạy bộ cũng là một phương pháp thiền hiện quả cho tinh thần.
Bạn muốn chết trong phòng cấp cứu? Trong một tai nạn? Trong lửa hay trong nước? Hay trong nhà dưỡng lão hoặc phòng hồi phục trí nhớ? Câu trả lời: Chắc là không.
Ngồi yên thiền tập là phương pháp trị liệu và nuôi dưỡng thân tâm hiệu quả. Vậy nên, ta hãy xem được ngồi yên như là một đặc ân, và tranh thủ mọi lúc, mọi nơi để ngồi yên.
Sự phân biệt Vipassana (thiền Tuệ) với các loại thiền khác là vô cùng quan trọng và cần phải được hiểu đầy đủ. Phật giáo nêu ra hai loại thiền chủ yếu. Cả hai đều là những kỹ năng tâm lý, những thể cách vận hành hoặc những tính chất của tâm thức.
Sau khi đắc quả A-la-hán, Tôn giả Mục-kiền-liên vận thần thông đi khắp các cõi tìm người mẹ đã khuất. Thấy mẹ đang chịu đói khát khổ sở trong kiếp ngạ quỷ, Ngài đau lòng vô cùng, vội dâng lên mẹ bát cơm. Lòng bỏn sẻn tham lam chưa dứt, bà sợ chúng ma cướp giật nên đưa tay che bát cơm. Nhưng cơm đã hóa thành lửa đỏ!
Kinh nói: “Ninh tĩnh an tường giả, thiền định trung lai.” Nghĩa là người điềm tĩnh khoan thai, là đến từ thiền định. Tham thiền tu định là pháp môn tu trì quan trọng của Phật giáo.
Muốn học hỏi cách thức thực tập kinh này trong đời sống hàng ngày để tự nuôi dưỡng, trị liệu và chuyển hóa, xin tham khảo sách "Kinh quán niệm hơi thở" của Thiền sư Nhất Hạnh.
"Hít vào, tôi thấy sự bình an trong cơ thể và tâm trí. Thở ra, tôi mỉm cười. Tôi an trú lại khoảnh khắc duy nhất của hiện tại", Thiền sư Thích Nhất Hạnh.
Thiền và Yoga rất khác biệt nhau. Thiền là lắng đọng tâm tư, đi vào bên trong để thấy chính mình, và tìm cách thoát ra ngoài các phiền não và mộng tưởng điên đảo để, trong hiện tại thì thoát khỏi tam độc tham sân si làm cho cuộc đời bớt khổ bớt bệnh tật (Thiền Sức khỏe).
Trên thế giới, từ Ấn Độ cho đến phương Tây, thiền Phật giáo đã và đang được phổ biến rộng rãi trong các lĩnh vực của cuộc sống. Giáo dục thiền được áp dụng trong các trường học giúp học sinh có một hành trang vững chãi khi bước vào đời với tự tin, nhờ kỹ thuật thiền: ‘Tỉnh giác và buông xả.’
Thực tập thiền định đúng cách sẽ tạo ra quá trình thanh lọc tâm, giúp tâm thay đổi một cách sâu sắc. Đó là phương thức giúp tâm ta tự do trước tham đắm, dính mắc. Tâm lành mạnh là tâm tĩnh thức có thể đáp ứng yêu cầu trong mọi hoàn cảnh.
Có người chỉ trích Thiền-Jhāna không đưa đến giác ngộ, giải thoát, phải là Samatha-Bhāvanā và Vipassanā-Bhāvanā mới đưa đến giác ngộ, giải thoát. Có thật sự đúng như vậy không?
Nếu tham thiền đến kiến tánh, dứt hết tập khí phiền não từ từ cái dụng hiện ra, cuối cùng bằng như Phật Thích Ca. Lúc đó không có cái gì không biết, không lúc nào mà không biết, chứ không phải cái biết của bộ óc có hạn chế và không chân thật.