Thánh hiền dạy về đạo hiếu

Một trong những biệt tài thuyết pháp của Thế Tôn là dùng hình ảnh để ví dụ minh họa cho thính chúng dễ hiểu, dễ cảm nhận vấn đề Ngài muốn nói. Có những triết lý sâu xa, tinh tế khó có thể diễn tả cũng như lãnh hội bằng ngôn ngữ, văn tự nhưng hình ảnh ví dụ lại có thể khai thông bế tắc ấy một cách dễ dàng.

Trong quá trình hình thành và phát triển xã hội, con người luôn khát khao tìm cầu hạnh phúc, thỏa mãn nhu cầu về vật chất và tinh thần. Con người không ngừng ước muốn khám về chính mình và thế giới vũ trụ xung quanh mình. Đó là một trong những nguyên nhân hình thành tôn giáo và học thuyết triết học.

Tu tập ở núi rừng, hang động, những nơi thâm sơn cùng cốc vốn tiềm ẩn nhiều hiểm nguy. Ngoài việc trau dồi kinh pháp, nỗ lực tu tập làm cho tăng trưởng giới-định-tuệ thì người tu cũng cần có những bí kíp để dùng khi cần. Bởi lẽ, có khu rừng thì bị phi nhân, dạ-xoa, ly mị quấy phá; có nơi thì bị thú dữ, trùng độc tấn công.

Tu tập ở hang động, rừng hoang có lắm nỗi hiểm nguy, dễ lâm nạn thú dữ, trùng độc. Kinh văn cho biết Tỳ-kheo Ưu-ba-tiên-na đã đắc Thánh quả, thấp nhất là Bất lai A-na-hàm (thậm chí có thể đã là Vô sinh A-la-hán) nhưng dư tàn của nghiệp còn vương nên vẫn bị rắn độc cắn chết như thường.

Trụ trì là người ở tại một cơ sở Phật giáo (chùa, thiền viện, tịnh xá, tịnh thất v.v...), đại diện cho Giáo hội nắm giữ trú xứ đó, có trách nhiệm quản lý cơ sở vật chất, lãnh đạo đồ chúng xuất gia và tại gia, phát huy đạo Phật và làm cho Phật pháp được thường trụ ở đời.

Dù đạo Phật có vô lượng pháp môn tu nhưng thiền định là pháp tu căn bản, cốt tủy nhất. Đức Phật Thích Ca đã tu tập thiền định chứng đắc đạo quả Vô thượng dưới cội bồ-đề.

Phòng hộ các căn là pháp tu căn bản khi người tu đối duyên xúc cảnh. Nhất là đối với những duyên trần đẹp đẽ, khả ái, dễ khởi tâm ưa thích thì sự phòng hộ càng cẩn mật hơn. Nên trước khi nàng Am-la, một giai nhân tuyệt sắc của thành Tỳ-xá-ly đến cúng dường, Thế Tôn phải nhắc các Tỳ-kheo tân học tinh cần nhiếp tâm an trụ, chánh trí, chánh niệm. 

Vua Ba-tư-nặc lên ngôi sau khi Phật thành đạo không lâu. Lúc đầu, ông là người bạo ác, bất tín, sau được Phật giáo hóa nên rất kính tin Phật pháp, và trở thành vị đại ngoại hộ cho giáo đoàn của Phật ở thành Xá-vệ, thủ phủ của nước Kiều-tát-la. Còn phu nhân Mạt-lợi vốn là một đứa tớ gái.

Kỷ niệm ngày Khánh đản của Đức Thế Tôn Thích Ca Mâu Ni gợi nhắc chúng ta lực tác động của pháp Phật đã soi đường dẫn bước cho loài người một cách tốt lành, trọn vẹn và kéo dài cho đến ngày nay, trải qua hơn 25 thế kỷ, vẫn còn giá trị nguyên vẹn.

Những câu chuyện nói về thần thông trong kinh điển là không ít, nhưng qua câu chuyện nêu trên cho thấy, thần thông đối với đạo Phật không phải là cứu cánh, mà chỉ là phương tiện giúp cho sự giác ngộ và giải thoát. Nó chỉ được sử dụng khi cần thiết và mang lại lợi ích cho tha nhân. Khác với thần thông của ngoại đạo nhằm mê hoặc con người với mục đích vụ lợi cá nhân phi pháp. Vì vậy, công năng của thần thông ngoại đạo, khác với năng lực thần thông vi diệu của chánh pháp đem lại. Đó là điều mà ...

Phật giáo ra đời ở Châu Á, nên việc tiếp cận giáo lý của đức Phật đối với các nước trong cộng đồng khu vực, đương nhiên là có nhiều thuận lợi. Bởi có những yếu tố tương đồng về văn hoá, kinh tế, xã hội. Do đó việc tư duy để thấu hiểu được những nét căn bản của giáo lý là điều không khó khăn lắm so với những nước ở Châu Âu và Phương Tây.

Sự kiện Đản sinh của Đức Phật được nhiều kinh điển ghi lại như một huyền thoại. Các kinh Đại bản duyên (thuộc Trường A-hàm), kinh Đại bản (thuộc Trường bộ) đều ghi tương tự: “Khi Bồ-tát vừa mới hạ sinh, Ngài bước đi bảy bước, dưới mỗi bước chân nở ra một đóa hoa sen, đến bước thứ bảy thì dừng lại, một tay chỉ lên trời, một tay chỉ xuống đất, Ngài tuyên bố: Thiên thượng thiên hạ, duy ngã độc tôn”.

Quy kính Tam bảo là pháp hành căn bản của người con Phật. Từ lúc phát tâm hướng đạo tới khi chính thức quy y, cho đến cả một đời người thì quy kính, phụng hành Tam bảo vẫn không rời hành trang của người tu Phật. 

Đọc lịch sử Đức Phật và Thánh chúng, ai cũng xót xa khi đến đoạn Thế Tôn sắp nhập diệt. Không phải phàm phu chúng ta dễ bi thương, xúc cảm mà ngay cả các bậc Thánh Đại đệ tử cũng chạnh lòng, một số vị đã xin phép Thế Tôn được nhập Niết-bàn trước. 

Thường thì nói ra bất cứ điều gì cũng dễ hơn làm. Nhất là trên bước đường chế ngự, chuyển hóa và làm chủ tâm thì lại càng khó hơn. Cho nên việc ‘nói thánh’ thường rất dễ xảy ra với hết thảy mọi người. Các bậc cổ đức đã khái quát việc này bằng câu ‘Việc làm và lời nói tương ưng mới xứng đáng là bậc thầy’ (Hạnh giải tương ưng viết tổ).