Sở dĩ con người ích kỷ, ganh ghét, oán thù cũng chỉ vì Tâm của họ chứa đầy tham, sân, si rồi từ đó tự buộc mình vào vòng xoáy sinh tử luân hồi. Với chư Phật được giải thoát an lạc, quý ngài đã ban tặng tình thương vô tận đến muôn loài, không phân biệt chấp trước. Đó chính là tình thương của Từ – Bi – Hỷ – Xả hay Tứ Vô Lượng Tâm, là một trong những phương pháp tu tập căn bản và cốt lõi của đạo Phật, ứng dụng trong đời sống hằng ngày.

Ngày nay, thiền định không những được biết đến qua tên tuổi các vị Thiền sư, qua những công án thiền, mà còn thực sự đi sâu vào đời sống tu tập nội tâm của mỗi người. Các khóa tu tập thiền định, thiền quán dành cho Tăng Ni, Phật tử và người mến độ đạo Phật được tổ chức ở nhiều nơi trong và ngoài nước. Từ đó, nếp sống hành thiền đã đi sâu vào đời sống. Đây thật sự là một phương thức minh triết, trở về nếp sống tu tập thiền định để chuyển hóa tâm thức, nhằm đem lại bình an nội tại trong xã hội ...

Người sống sâu sắc hơn thì còn nói đến thức ăn cho tinh thần, thức ăn của tâm thức. Tức là nói đến những loại thức ăn nuôi dưỡng đời sống của tinh thần. Thức ăn cho đời sống tinh thần tâm thức vi tế và phức tạp hơn nhiều so với thức ăn nuôi dưỡng thân thể.

Kể từ khi truyền bá vào Việt Nam, thực hành nếp sống đạo Thiền đã trở thành con đường để Phật giáo hòa nhập vào đời sống thực tiễn.

Thiền tông truyền vào Việt Nam từ rất sớm. Đến đầu thế kỷ XIII, sự hợp nhất ba Thiền phái Tỳ Ni Da Lưu Chi, Vô Ngôn Thông, Thảo Đường, đặt nền móng cho sự ra đời Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

Thực ra tâm bệnh mới chính là căn nguyên cho các trường hợp thân bệnh. Vì vậy, dù thân đau yếu hay khỏe mạnh vẫn cần trị liệu tâm bệnh. Các phương thức Thiền định Phật giáo sẽ giúp chúng ta ổn định sức khỏe, tâm lý một cách an toàn và hiệu quả nhất.

Thiền là phương pháp thực hành nhiếp tâm vào định, đưa tâm trí đến chỗ an tĩnh, sáng suốt, không xuất hiện ý nghĩ, không dấy động tình cảm... đặc biệt là giúp hành giả diệt trừ Bản Ngã, chấm dứt vô minh và chứng đạt giải thoát giác ngộ.

Tâm không còn bị ý niệm, vọng tưởng che lấp thì tánh biết tự phát ra trí tuệ tỉnh giác có khả năng thấy biết thực tại một cách toàn diện, minh bạch và trong sáng, không một chút mê mờ vẩn đục.

Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là vị lương y đại tài, lỗi lạc về thân và tâm. Ngài không những tìm ra nguồn gốc và nguyên nhân sinh bệnh của thân và tâm mà Ngài còn đem những phương pháp ấy chỉ dạy cho tất cả để họ có thể thoát khỏi đau khổ.

Có lần Đức Phật đi khất thực vào xóm của Bà-la-môn. Các đệ tử Bà-la-môn thấy Thế Tôn, họ đem cơm cúng dường. Ngài đến dưới cội cây ngồi ăn, sau đó thuyết pháp cho họ nghe, kết quả họ xin quy y theo Phật rất đông.

Kinh hành hay thiền hành là một pháp tu quan trọng, được ứng dụng rộng rãi, phổ cập cho hàng đệ tử Phật. Không phân biệt tông phái, trình độ, căn cơ, bất kỳ đối tượng nào cũng có thể hành trì và gặt hái được kết quả, lợi ích thiết thực.

Bài hướng dẫn thực hành quán niệm hơi thở hàng ngày gồm những hướng dẫn cụ thể về tư thế của thân, đây là phương pháp tập trung vào điều thân để an tâm.

Thiền pháp tỉnh thức (mindfulness meditation) đang trở thành một trong những khuynh hướng ưu thắng của nhiều lĩnh vực hoạt động tại Mỹ và nhiều nước khác.

Thiền tông Phật giáo Trung Hoa có một giai thoại thú vị về Thiền sư Ô Sào. Tương truyền ngài là người tu hành đắc ngũ nhãn, lục thông và thường ngồi thiền trong một tổ quạ ở trên chạc ba của đại thụ.

Ngài dòng Bà-la-môn ở nước Ma-kiệt-đà, cha tên ẨmTrạch, mẹ tên Hương Chí.

Tâm định đưa đến một nội tĩnh cực kỳ sung mãn, khinh an và hỷ lạc ngay trong hiện tại (hiện tại lạc trú). Tuỳ vào mức độ tâm định, con người có thể thể nhập những thế giới nội tĩnh sâu xa khác nhau của tâm thức và triển khai các sức mạnh siêu thế (thần thông).