Bà Thất nằm lọt thỏm giữa lòng chiếc giường gỗ không lớn lắm. Trông bà như một bộ xương nằm lẫn lộn giữa đám mền mùng và các vật dụng linh tinh thường thấy nơi giường của người bệnh nằm một chỗ lâu ngày.

Khoảng sáu giờ chiều, bố con người đàn ông ấy dừng lại ở khoảng sân rộng trước nhà Vân. Chiếc xe máy xịt lốp được dựng sát tường, bế đứa con nhỏ đứng xuống sân, người đàn ông ngước lên nhìn cửa nhà kín mít. 

Đoàn xe hoa Phật đản chầm chậm lướt qua phố.

Vài tháng trước, trong một buổi chiều, lúc tôi đang nằm ngó rặng xoan trụi lá phía bên kia đường tàu và nghe những chú chim trên mái nhà lanh lảnh hót thì mẹ gọi điện. Mẹ nhờ tôi xuống chợ thị xã tìm mua vài chú chim nhỏ để phóng sinh “bù vào số chim mợ mua hôm qua, đã chết”.

Bộ Lễ nghi và Tôn giáo cùng Phật giáo Campuchia vừa khai mạc Hội thảo quốc tế chủ đề: “Hiệu quả quản lý của Phật giáo Nguyên thủy (Theravada) trong các quốc gia vùng sông Lan Thương - Mê Kông”. 

Lúc đón mẹ lên phố, anh đã nghĩ mẹ sẽ vui nhiều, thảnh thơi nhiều. Anh nghĩ rồi mẹ sẽ rảnh tay rảnh chân thay vì đội mưa đội nắng chăm bẵm cho mấy luống rau ngoài vườn chẳng bao giờ ăn hết, thiếu điều gặp mấy người bán rong ngang qua đều ngoắt tay dúi cho mỗi người mỗi bịch đem về nấu cho sắp nhỏ. 

Đèn đỏ. Hai người trẻ ùa ra, trên tay cầm xấp tờ rơi. Vừa nhanh tay đưa cho những người khách dừng xe chờ tín hiệu giao thông vừa phải đảo mắt chú ý nhìn hệ thống đèn tín hiệu. Chỉ có 30 giây cho mỗi đợt phát tờ rơi như vậy ở chốt đèn này. Đèn xanh, xe ào đi, lả tả những tờ rơi bay như những cánh diều từ từ chạm đất. 

Xóm là xóm tha phương, ý mọi người nói là do đủ mọi nơi tìm đến đây sinh sống, lập nghiệp mà tạo ra xóm. Con đường đất cũng cong queo, theo cách cất nhà cái nhô ra cái trồi vào, thấm thía câu nói của Lỗ Tấn: “Khi xưa có đường đâu, người ta đi thét mà thành đó thôi”. Xóm không có gì đặc biệt, bởi nhà ai cũng đóng cửa sớm, bật tivi xem thời sự, xem phim, xem gameshow, nói chung là xóm yên bình.

Từ nhỏ, tôi đã có thói quen đi lang thang một mình và nghĩ vẩn vơ về cuộc sống. Trong mắt tôi, cuộc sống trôi đi như những thước phim vậy, có lúc chầm chậm như dừng hẳn, có lúc lại tua đi hối hả. Mẹ tôi từng bảo tôi: “Con cứ ngơ ngẩn với phim như vậy sau này làm được cái gì mà ăn!”. “Con làm đạo diễn”, bằng khát khao của một đứa trẻ, tôi dứt khoát trả lời mẹ. 

1. Cũng lạ, sống ở Hà Nội cả chục năm trời rồi, mà chưa bao giờ hắn bắt gặp một giàn trầu không bò loang kín cả bức tường, xanh um và cứ vươn lên đầy nhựa sống, như những thanh âm hân hoan trong trẻo, mát lành nào đó giữa lòng phố phường bụi bặm, cô đơn.

Lần cuối cùng tôi trở về xóm Củi đó là một ngày trời lủng lẳng những hạt mưa. Ngang qua mấy vạt đồi trọc lơ, đang lú nhú vài mầm sống bắt đầu ngoi mình tái sinh trở lại. Không có ai ra đón, vài ngôi nhà đóng cửa lặng im. 

 Cất giấu tuổi xuân phơi phới với biết bao niềm vui và mơ ước, dì lặng lẽ mướn một căn nhà xa thiệt xa trung tâm thành phố. Lặng lẽ đi đi về về căn nhà ấy mỗi ngày, mặc cho con đường có sình lầy, nước có ngập lút bô xe hay thế nào đi nữa, dì cũng phải về nhà trong ngày. 

1. Trở về nhà từ thành phố, cô bạn tôi có vẻ rất hạnh phúc. Tôi luôn chọc rằng là sinh viên, gần đi làm, xa nhà mấy năm rồi mà vẫn thế sao? 

Những ngày xuân rồi chóng qua, cũng như tuổi xuân của ông. Những tháng năm tràn căng nhựa sống, dâng trào khát vọng, đầy ắp tình yêu giờ đang tận mãn. Đời người ai cũng có một thời xuân mộng, đẹp quá, lộng lẫy quá khác nào những đóa hoa. Nhưng ai cũng biết đóa hoa nào cũng phải tàn, biết vậy mà họ vẫn man mác nỗi buồn, cả trước và sau một mùa hoa mới.

 Hồi còn ở cái tuổi lên ba, cháu ngoại của tôi rất thích nghe bài hát thiếu nhi “Con heo đất”của Ngọc Lễ. Tôi không hiểu vì sao cháu lại thích bài hát này! Chắc là tại giọng hát của ca sĩ nhí Xuân Mai quá hay, cuốn hút cháu dõi theo từng giai điệu hòa âm phối khí vui tươi.

Nhớ ngày còn thơ bé, năm nào tôi cũng nuôi một chú heo đất để dành. Cứ sau Tết Nguyên đán, ba đạp xe chở tôi ra chợ mua một chú heo đất mới. Đứng trước gian hàng gốm sứ, tôi tần ngần lựa chọn cho mình một chú heo đất xinh xắn, ưng ý.