Có một ẩn dụ rằng, ngày xưa, ở vườn địa đàng, ông Adam và bà Eva sống rất hồn nhiên, không vướng bận cơm áo, gạo tiền; không lo lắng sống - chết, không phiền não, không tội lỗi…

Tết Đoan Ngọ - mùng 5 tháng 5 (ÂL) không nhộn nhịp như Tết Nguyên đán nhưng vẫn hiện diện âm thầm trong nếp sống của nhiều gia đình Việt.

Có những khoảnh khắc không chỉ bừng sáng không gian, mà còn soi rọi tận sâu cõi lòng. Vesak - chính là một thời khắc như thế.

Thời còn tiểu học, tôi biếng nhác việc học hành lắm. Hậu quả chuyện làm biếng ấy là kết quả học tập của tôi năm nào cũng gần như “đội sổ”, trầy trật hết cách mới không bị lưu ban. 

 Khi những đóa sen bắt đầu nở rộ trên các ao hồ báo hiệu mùa Phật đản sắp về cũng là thời điểm nhắc Quang trở về chính mình, trở về với Phật.

Ngày 25 tháng chạp, khi Trời còn nặng hơi sương, tôi thức dậy sớm để cùng gia đình chuẩn bị tảo mộ ông bà, một phong tục thiêng liêng của người Việt Nam. Buổi sáng, tôi theo dì đi chợ, chợ hôm nay đông hơn mọi ngày, không khí Tết đã về trên những nẻo đường, tấp nập và nhộn nhịp. Sau khi đi chợ về, cậu làm một mâm cơm để cúng, xin ông bà cho phép cháu con được động vào mồ mả, rồi tôi và người trong gia đình bắt đầu quét dọn, nhổ cỏ, lau mộ, những nén nhang trầm tỏa làn khói ấm làm cho không gian ...

Sau cơn gió bão mưa to, bây giờ mây đã tan, những tia nắng bắt đầu ấm dần lên. Sự sống vẫn tiếp nối qua từng nụ hoa, chiếc lá và áng mây kia vẫn đang bay giữa bầu trời thênh thang.

Buổi sáng, sau bão mưa chỉ còn lác đác vài hạt. Ba đầu trần còn mẹ đội chiếc nón lá đi ra khỏi nhà ngó nghiêng. Bầy con sau khi nhẩn nha củ khoai luộc cho ấm bụng cũng ùa ra hiên, đưa mắt tìm lũ bạn trong xóm, chờ kiếm trò gì đó hay hay để rủ chơi cùng.

Lúc còn nhỏ - vì quá nhỏ, tôi chẳng nhớ gì, chỉ nghe người thân ở nhà kể lại, mẹ nuôi tôi cực lắm. Tôi không chịu uống sữa, lại còn kén ăn. Nhà nghèo, nhưng nghe ai bày ăn món gì, mẹ cũng cố gắng làm cho tôi ăn đổi món.

Buổi sáng, tại mảnh sân nhỏ, thấp thoáng một bóng dáng nhỏ xíu, gầy còm đi vào đi ra hồ như mẹ đang mong chờ một điều gì đó mà lòng bồn chồn khó tả. Rồi mẹ lại trở vào trong nhà khoác thêm chiếc áo, choàng thêm tấm khăn, chân đi ủng và bước ra vườn.

Khi những hạt thóc căng mẩy màu vàng ươm đu mình cùng uốn cong thân lúa là lúc vào mùa gặt. Chiếc máy gặt đập liên hoàn hăng hái chạy những đường vòng đều đặn từ đầu ruộng đến cuối ruộng, từ ruộng này sang ruộng khác.

Lành lạnh nửa đêm về sáng, oi oi buổi trưa, lúc hơi bức bối lúc chợt se se buổi chiều làm nên tiết trời đỏng đảnh tháng Ba. Muộn xuân, không còn mưa lạnh, nhưng cũng chưa phải đến hè để rực rỡ nắng vàng, để đầm đìa mồ hôi vì oi bức. Không còn lấp ló, mơ hồ cái màu xanh vương vất lúc chớm xuân.

Xa quê lâu năm nhưng tôi vẫn không sao quên được hình bóng chùa xưa, nơi mà mỗi lần tâm hồn rối bời tôi lại tìm đến chỉ để được ngồi lặng lẽ dưới bóng mát cây bồ-đề cũng đủ thấy lòng thanh tịnh.

Lâu lắm rồi tôi không có cảm giác nhớ nhà. Không phải vì quá bận, không phải vì phai nhạt tình cảm với gia đình, không phải vì vô tâm vô tứ,…

Bây giờ đang là mùa đông. Tôi trở lại quê nhà sau nhiều ngày xa quê đằng đẵng. Xe khách chỉ dừng lại nơi con lộ to nhất mà không đi qua nhà tôi. Từ con lộ tôi phải cuốc bộ thông qua một con đường nhỏ mới có thể về tới nhà.

Ở quê tôi, chùa chiền nhiều lắm. Nếu bảo rằng càng sống trong gian khổ, khắc nghiệt, đức tin của con người càng lớn thêm lên, thì quê hương tôi là một chốn như thế.