Mùa hè là dịp để chúng tôi được tha hồ thoải mái bên vườn cây của nội. Nhà nội trồng toàn là mít, nên mỗi dịp được trở về khu vườn ấy, anh em chúng tôi lại rộn ràng khôn xiết.

Xa quê lên phố đã ngót nghét gần mười năm, nếm không biết bao nhiêu đắng cay ngọt bùi của miền đất hứa và cả những nghi kỵ của người dưng. Thời gian làm con người ta đổi thay đi, có những thứ biết là nhớ mà chẳng thể gọi thành tên. Đôi lúc muốn trở về nhà, bỏ lại hết bao muộn mằn của phố, về với góc bếp ngày xưa, nơi có ngọn khói cay nồng mắt trẻ.

Trong quỹ thời gian mười hai tháng, tháng Giêng là tháng cho tôi nhiều cảm xúc nhất. Không phải bây giờ, mà từ rất lâu rồi, từ cái hồi còn nhỏ xíu, tôi đã cảm nhận được vẻ đẹp mềm mại, hồng hào, lộng lẫy của tháng Giêng.

Trong không khí chuyển mình của những ngày sắp vào xuân, mọi hoạt động đời sống trở nên vội vàng hối hả, trong lòng ai cũng cảm thấy nôn nao kỳ lạ. Mọi người nỗ lực hoàn tất công việc để kết thúc một năm nhọc nhằn vất vả, tổng kết những thành tựu đạt được, khẩn trương chào đón năm mới mở ra vận hội mới với những khởi đầu mới.

Nắng nhạt màu và bóng đêm dâng lên từ tàng cây góc phố, như cây nến khổng lồ còn chút ánh sáng mờ nhạt níu ngày đã qua. Trên căn hộ cao tầng, vói tay cầm lại giấc mơ chợt qua đi, một người ngồi ngắm mặt trời lặn dần xuống hàng cây xa xa cuối trời. Buông rèm xuống, người ấy quay về phía những tăm nhang còn là đốm lửa bé xíu. Làn hương thật nhẹ lan tỏa cả căn phòng. Ngồi xuống, nghe đêm trở về.

Vài tháng trước, trong một buổi chiều, lúc tôi đang nằm ngó rặng xoan trụi lá phía bên kia đường tàu và nghe những chú chim trên mái nhà lanh lảnh hót thì mẹ gọi điện. Mẹ nhờ tôi xuống chợ thị xã tìm mua vài chú chim nhỏ để phóng sinh “bù vào số chim mợ mua hôm qua, đã chết”.

Lúc đón mẹ lên phố, anh đã nghĩ mẹ sẽ vui nhiều, thảnh thơi nhiều. Anh nghĩ rồi mẹ sẽ rảnh tay rảnh chân thay vì đội mưa đội nắng chăm bẵm cho mấy luống rau ngoài vườn chẳng bao giờ ăn hết, thiếu điều gặp mấy người bán rong ngang qua đều ngoắt tay dúi cho mỗi người mỗi bịch đem về nấu cho sắp nhỏ. 

1. Cũng lạ, sống ở Hà Nội cả chục năm trời rồi, mà chưa bao giờ hắn bắt gặp một giàn trầu không bò loang kín cả bức tường, xanh um và cứ vươn lên đầy nhựa sống, như những thanh âm hân hoan trong trẻo, mát lành nào đó giữa lòng phố phường bụi bặm, cô đơn.

Nhớ ngày còn thơ bé, năm nào tôi cũng nuôi một chú heo đất để dành. Cứ sau Tết Nguyên đán, ba đạp xe chở tôi ra chợ mua một chú heo đất mới. Đứng trước gian hàng gốm sứ, tôi tần ngần lựa chọn cho mình một chú heo đất xinh xắn, ưng ý. 

Trời không mưa nhưng ánh trăng xanh xao trên vòm trời bàng bạc. Trăng không sáng tỏ như những ngày xưa khi ba mẹ còn trẻ trải chiếu chơi với đàn con nhỏ bên hè ở quê nhà.

Nếu ai hỏi con thương Bố hay Mẹ nhiều hơn. Con sẽ trả lời: Con thương Mẹ nhiều hơn...

“Tối qua, ông ngoại ngủ có ngon không ngoại? - Bây nằm lấn ông ngoại muốn té xuống giường…”. Hai ông cháu nhìn nhau cười. 

Mùa Vu lan 2018 này, mẹ tôi về cõi vĩnh hằng đã 5 năm, lúc ra đi thọ 98 tuổi. Ngần ấy thời gian nơi trần thế, gần một thế kỷ nếm đủ truân chiên chìm nổi bươn chải mưu sinh, nhưng càng về cuối đời, tôi nhớ mãi nụ cười của mẹ càng rạng rỡ, mãn nguyện hơn bao giờ hết, bởi bao nhiêu công sức của mẹ đã được đền đáp khi con cháu lớn lên trong vòng tay tràn đầy yêu thương, trưởng thành trên đường lập nghiệp.

 Vậy là mẹ con mình biết mặt nhau được 25 năm rồi mẹ ha, nhanh quá mẹ nhỉ. Tròn một phần tư thế kỷ con được sống cùng với mẹ. Con hạnh phúc lắm.

Mỗi lần nghe tiếng mẹ rục rịch tỉnh giấc vào nửa đêm tôi thầm nhủ giá như mình có một điều ước, ấy là được thức thay cho mẹ, để mẹ có thể ngon giấc thì tuyệt vời biết bao.

Tuy gọi là rau nhưng rau má sống hoang dã chẳng khác gì một loài cỏ dại. Mùa mưa mặt đất ẩm ướt thì rau má tự phát triển tươi tốt. Không giống như những loại rau trồng ở vườn nhà, phải vun phân tưới nước, phun thuốc trừ sâu, thuốc dưỡng thì mới có ăn, rau má chẳng cần vun phân, tưới nước vẫn tươi tốt bình thường. Thậm chí mùa nắng nóng, mặt đất khô cằn vậy mà rau má vẫn chịu đựng, dù rằng có phần cằn cỗi chứ không được tươi non như mùa mưa.