Vào đầu thời Minh Trị (1868-1912), có một nhà đô vật nổi tiếng tên là O-nami, trong tiếng Nhật có nghĩa là “những đợt sóng lớn”.

Những buổi giảng pháp của thiền sư Bankei không chỉ có các thiền sinh tham dự mà còn lôi cuốn rất nhiều người thuộc đủ mọi tầng lớp trong xã hội. Ngài không bao giờ viện dẫn kinh điển, cũng không đi sâu vào những học thuyết cao siêu. Thay vì vậy, những lời ngài nói ra luôn xuất phát từ tâm thức của ngài và đi thẳng vào tâm thức người nghe.

Trong những ngày mưa bão, lũ tràn, đê vỡ, người chết và bị thương, gia súc chìm trong biển nước, cây cối hoa màu thiệt hại vô cùng, nhà cửa tan hoang, đó đây phủ trùm nỗi buồn thương chia cắt thì con ơi nghe cha nhắn mấy lời…

Thiền sư Hakuin luôn được mọi người sống quanh ngài ca ngợi về nếp sống trong sạch, đạo hạnh. Gần nơi ngài sống có một cửa hàng thực phẩm. Hai vợ chồng người chủ cửa hàng có một cô con gái trẻ đẹp. Thật bất ngờ, một hôm hai người bỗng nhận ra cô con gái của mình đã mang thai!

Anh này, bà Phỏng bán bún hôm nay lại khất tiền em nữa đấy!

Thiền sư Gudo là bậc thầy của vị hoàng đế đương thời. Dù vậy, ngài thường du phương hoằng hóa, một mình đi khắp đó đây như một vị tăng khất thực. Một hôm, ngài đang trên đường đến Edo, trung tâm văn hóa chính trị của chính quyền quân sự thời ấy. Khi sắp đến ngôi làng nhỏ Takenaka thì trời đã tối và mưa tầm tã. Thiền sư bị ướt đẫm trong mưa, đôi dép rơm của ngài rách tả tơi. Đến một ngôi nhà gần làng, ngài nhìn thấy có khoảng bốn, năm đôi dép để nơi cửa sổ. Ngài định ghé vào mua một đôi khô ráo. ...

Ngày xưa hồi mới khai thiên lập điạ, có một con chim họa mi, làm ổ trên cành cây đào, ngày nào nó cũng hót để ca tụng vẻ đẹp của muôn loài.  Dưới gốc cây, có một con rắn rất hiền lành, bây giờ thuộc loại rắn mù, nhưng hồi đó nó có một mắt. Con rắn rất mê giọng hót lảnh lót của chim họa mi. Nó thường nằm khoanh dưới gốc cây hay nằm dài phơi nắng để thưởng thức tiếng hót thần tiên của họa mi. Thuở ấy, chim họa mi cũng chỉ có một con mắt ngay giữa trán.

Một sáng đẹp trời bỗng có chuyện động trời. Chị mở cửa nhà và thấy ở thềm hiên chồng đang nằm sõng soài bất động. Phản ứng đầu tiên chị kêu cứu bà con xóm làng. Cho đến khi người ta khẳng định chắc chắn trăm phần trăm chồng chị đã lạnh đơ thì chị mới tỉnh táo ra được đôi chút. Phải tỉnh táo thì đúng hơn vì mấy chục cặp mắt săm soi nhìn chị. Phải tỉnh táo để trả lời mấy câu hỏi nửa tò mò nửa nghi ngờ. 

Một hôm, Tô Đông Pha đến chùa Kim Sơn chơi với Thiền sư Phật Ấn cả ngày. Hai người đối nhau luận Thiền, Đông Pha hỏi Phật Ấn:

Ngày xưa có một nhà hiền triết treo biển trước nhà nói rằng: “Ai chịu lễ một trăm lạng vàng thì sẽ dạy cho một bài học rất hay”. Một vị quốc vương lúc ấy đi dạo chơi, thấy vậy động lòng hiếu kỳ liền đem một trăm lạng vàng cho nhà hiền triết để xin bài học. Nhà hiền triết dạy rằng bài học đó chỉ có một câu: “Phàm làm việc gì, trước phải nghĩ đến hậu quả của nó”.

Hàng ngày, con đường đất nhỏ nhà tôi có hai chiếc xe lấy rác đi ngang, bất kể mưa nắng. Đó là hai chiếc xe cút kít sơn màu đồng, mỗi chiếc có một người công nhân môi trường đô thị đẩy. Mặc mưa hay nắng, mỗi chiếc xe đi một bên đường, đi tới đâu họ gõ những âm thanh leng keng để nhà nhà đem rác ra bỏ. Nhiều nhà bỏ rác gọn gàng vào túi nhựa, chạy theo xe bỏ vào vì muốn giúp cho chị công nhân đỡ vất vả. Có nhà gom rác gọn gàng và phụ chị bỏ rác lên xe.

Trường Thọ Vương ngước nhìn ra trời đêm mù mịt. Kinh thành Ba Diệp đang ngập trong bóng tốt nặng nề. Ngoài xa, có le lói ánh lửa chắc quân thù đã hạ trại khi trời chiều, ở đồi bên kia.

Nhà vua ấy, ngay từ lúc lên ngôi báu đã giao cho một viên đại thần cái trọng trách sưu tầm dưới các bầu trời xa lạ những tinh hoa rải rác trong vũ trụ và những triết lý của cuộc đời. Ý cửu trùng muốn thu nhập những cái hay ở đời để dựng một nguyên tắc trị dân.

Thuở xưa ở trong một cái hồ kia có một con rùa và hai con cò trắng thường lui tới làm bạn với nhau.

“Bình minh nhất trản trà"

Thiền tự nằm nép mình bên rừng cao su. Đất vẫn còn đẫm lạnh. Hai đứa để xe ngoài bãi, khẽ khàng lội bộ lên những bậc tam cấp dẫn đến chánh điện. Cậu níu áo, nói hay là rẽ vô khu vườn đằng kia trước. Vườn Bồ-tát. Bảng hướng dẫn đề vậy. Thấy tôn trí rất nhiều tượng Bồ-tát khác nhau, nhưng cậu lại chọn tượng Nguyệt Quang. Ngắm và thở.