Dẫn nhập

Khi nhìn trẻ con khóc lóc cố đòi cho bằng được những vật ngoài khả năng sở hữu của cha mẹ nó, người lớn chúng ta hay mỉm cười cảm thông độ lượng. Chỉ có trẻ con mới cố đòi những vật “không thể được”. Khi nào lớn khôn các cháu sẽ hiểu.

Cuộc đời không phải lúc nào cũng đầy khó khăn và bất hạnh, điều quan trọng nhất chính là suy nghĩ của bạn, thay đổi suy nghĩ thì sẽ thay đổi được cuộc đời. Ba triết lý sau của đạo Phật sẽ giúp bạn có cái nhìn thoáng và nhẹ nhàng hơn về cuộc đời.

Kinh Kim cương có một lời Đức Phật dạy thường được chư tôn đức chú ý:

Tiến sĩ Lily De Silva đã theo học tại Đại học Ceylon, Peradeniya (Tích Lan). Tại đây bà đã nhận bằng cử nhân danh dự hạng nhất và giải Woodward về môn Pali, và học vị tiến sĩ vào năm 1967. Sau khi tốt nghiệp, bà ở lại đó dạy học nhiều năm, giữ chức Trưởng bộ môn Pali và Phật học cho đến lúc nghỉ hưu vào năm 1994.   

Không ngủ trở lại được, thì nằm lắng nghe và chợt nhận ra, đó không phải là những âm thanh bình thường...

Trong kinh Pháp hoa, Phật dạy rằng chân lý chỉ có một, nhưng phương tiện có nhiều vô số. Vì tùy theo nghiệp của từng người, từng loài, từng nơi, từng lúc khác nhau mà Phật nói các pháp tương ưng khác nhau.

Chúng ta ai cũng đã từng có lần đứng trước biển cả mênh mông. Khi ấy, ta thấy mình thật nhỏ bé so với sóng nước bao la, biển hồ lai láng. Thường thì mỗi người có một tâm sự khác nhau, riêng người học Phật, biển nước kia cũng là một đối tượng để quán niệm. Nhìn nước mà thấy người, nhất là thấy mình.

Chúng sinh theo nghiệp mà trôi lăn trong tam giới, lục đạo không dứt. Chính sự sinh tử luân hồi miên viễn là nỗi khổ lớn của chúng sinh. Người tu học Phật pháp với mục tiêu tối hậu là vượt thoát luân hồi, chứng quả vô sinh. Trong dòng sống hiện tại, con người vì ái, thủ, hữu mà tiếp tục tái sinh để chịu khổ đau, không thoát ra được bộc lưu sinh tử.

Suốt hơn 49 năm thuyết pháp độ sinh, Thế Tôn đã để lại kho tàng Pháp bảo vô cùng đồ sộ, bao hàm nhiều phương diện đạo đức, xã hội và tâm linh... Trong hành trình cuối cùng từ Tỳ-xá-ly đến thành Câu-thi-na, Thế Tôn thường nói lại những nội dung then chốt của giáo pháp. Một trong những giáo huấn trọng yếu đó là Tứ pháp ấn tức Vô thường, Khổ, Vô ngã, Niết-bàn.

Nghiệp là một trong những học thuyết quan trọng trong những tôn giáo chính của Ấn Độ, tuy nhiên có sự khác nhau về khái niệm nghiệp giữa các tôn giáo này. Niềm tin rằng con người mang theo phước đức hay tội lỗi sang đời sống kế tiếp đã xuất hiện trong Veda; dù rằng Veda nhấn mạnh vào sự tế lễ, xem đây như cách thức chính cho việc nhận lấy sự ân sủng của thần linh.  

Khái niệm nghiệp rất quan trọng trong Phật giáo. Nghiệp, nói đủ là nghiệp nhân quả báo. Nghĩa là cái quả trổ ra từ việc làm mà một người đã gây ra bởi thân, miệng, ý, từ quá khứ hay hiện tại.

Người tu học theo Phật, dường như ai cũng biết ảnh dụ nổi tiếng về dây đàn và tiếng đàn. Dây quá căng hay quá chùng, tiếng đàn đều không hay. Dây căng vừa mức thì tiếng đàn mới hay. Tu học cũng vậy, tinh tấn quá hay giải đãi quá cũng đều không tốt. Người biết áp dụng tinh thần trung đạo trong tu học mới mong chứng đạt đạo quả.

Trong năm việc mà Như Lai nên làm ở đời, có hai việc quan trọng là “thuyết pháp cho cha, thuyết pháp cho mẹ”.

Một khi thân bệnh mà tâm không bệnh, thì dù thân bệnh nặng cũng không vì vậy mà khổ... 

Tôi nhận thấy Tăng Ni thực hiện lời Phật dạy, tập hợp một chốn để an cư kiết hạ, thúc liễm thân tâm, trau dồi giới, định, tuệ. Đó là điều đáng mừng. Sau đây, tôi có vài suy nghĩ về tu hành xin được chia sẻ cùng đại chúng.