Em có một cái tên rất đẹp: Hoàng Lạc Thảo. Nhưng tôi thích gọi em là cỏ đậu. Cũng chẳng có lý do gì ngoài lý do là tôi thích sự đơn giản trong cách xưng hô.

Bọn bạn con xầm xì rằng mẹ quê mùa, thô kệch, đen đúa… Nhưng, đối với con, mẹ như đóa sen hồng trong đầm tỏa hương dịu dàng! 

Con người có sinh lão bệnh tử, đó là quy luật vĩnh hằng; cũng như trái đất có thành trụ hoại không. Hiện thời địa cầu đang ở trong kiếp trụ, rồi nữa sẽ đến hoại diệt để kết thúc một chu trình vận hành trong pháp giới.

Khi tin theo đạo Phật, dù chủng tộc và truyền thống thực hành có khác nhau, nhưng tất cả đều y cứ lời Đức Phật dạy để hành trì và tu tập. Đặc biệt là trong xã hội hiện đại, văn minh ngày nay thì vấn đề thị phi luôn thường trực xảy ra, do đó người đệ tử Phật cần phải áp dụng lời Phật dạy để hóa giải xung đột về nhận thức. 

Giấc mơ của anh em chúng tôi được nuôi dưỡng, lớn lên từ thúng mẹt của mẹ. Đó là cách mà bố tôi thường ví von khi những gánh hàng không quản nắng mưa, ốm đau của mẹ vẫn tất tả ngược xuôi, vất vả bộn bề.

 Tháng Tám trăng rằm lại về rồi đó. Trung thu về, mang theo nhiều tất bật, rộn ràng. Cuộc sống bây giờ đã khấm khá hơn; ngày Tết Trung thu cũng dần đủ đầy, sung túc. Các em sẽ được những chiếc bánh ngọt xinh, những thứ quả chín mọng thơm lừng, được thỏa thích rước đèn ông sao, được múa lân, vui đùa ca hát. Còn niềm vui nào bằng vui Tết Trung thu.

Trung thu trong ký ức của tôi không có lồng đèn con gà, con thỏ; chỉ có mấy cây đèn cầy xanh đỏ tím vàng cắm trên mấy miếng ngói, mấy mảnh miểng sành bể. Thật ra, trong xóm người ta cũng bán mấy cái lồng đèn nhà quê làm bằng giấy kiếng mỏng hai ba ngàn một cái. Nhưng con nít nhà quê không đòi hỏi, nên ba mẹ cũng chẳng mua làm gì.

Ngày bé thơ, tôi đã nhìn thấy trên bàn thờ ở gian giữa nhà mình khung ảnh chân dung một phụ nữ xinh đẹp. Trên đầu bà có vầng hào quang chiếu tia lóng lánh. Bà khoác tấm áo choàng trắng phủ dài trên toàn thân, tạo nên một vẻ đẹp thanh thoát và thánh thiện. Mỗi khi có chuyện buồn vui, mẹ tôi thường cầm nén hương quỳ dưới khung ảnh ấy lẩm bẩm cầu nguyện. Tôi hỏi mẹ đó là ai? Mẹ bảo là Quan Thế Âm Bồ tát, vị Phật Bà từ bi luôn cứu khỏ cứu nạn cho mọi chúng sanh. Hóa ra nhà tôi thờ Phật.

Khi bập bẹ tròn tiếng gọi mẹ gọi ba thì chúng ta liền được dạy tiếp tiếng “dạ” tiếng “thưa”. Chúng ta không chỉ được căn dặn phải luôn “dạ thưa” những người thân trong gia đình như ông - bà, cha - mẹ, anh - chị, chú - bác... mà còn phải luôn luôn thực hiện lời dạ thưa ấy với những người lớn hơn mình khi ra khỏi nhà. Đó điều tối thiểu đạo đức, là bài học vỡ lòng cho chúng ta.

Hai mươi năm trước, mẹ tôi trở thành góa phụ. Ba mươi tám tuổi, mẹ cõng một gánh nợ nần sau ngày cha tôi chạy chữa khắp nơi và bốn đứa con bé dại. Thằng Út 22 tháng tuổi, chưa biết nỗi đau có tên mồ côi. Mẹ gầy như mảnh trăng non.

Không ai chỉ dạy con luôn nhận ra dáng mẹ dù bất cứ mẹ ở nơi nào. Chỉ một loáng con bắt gặp chiếc áo cũ sờn vai, chiếc nón cũ ngả màu chênh vênh dưới nắng, lặng lẽ dưới hạt mưa.  

Kính dâng cha mẹ nhân mùa Vu Lan.

Lần đầu tiên chăm người nhà nằm viện thật khó diễn tả cảm xúc. Những tấm áo trắng ảo ảnh đôi lúc hiện cả vào trong giấc mơ. Nếu không gặp em, cái ký ức buồn bã thẹn thùng đã mãi nằm lại như một khối u trong tim không bao giờ được chữa trị. Em nhìn tôi ngơ ngác, gần như chết lặng. Quay đi. Căn phòng chật với ba chiếc giường đơn. Người con gái lẽ ra là vợ (để bây giờ tôi đưa em vào viện săn sóc); ai hay… Tôi toan bước tới, sẽ cầm lấy tay em. Nhưng người thanh niên nằm trên chiếc giường ấy khiến ...

Làm con người ai cũng có mục đích và chí hướng, huống chi là người xuất gia có bốn trọng ân chưa trả, chúng sinh chưa độ tận thì làm sao vui thú cảnh Niết-bàn. Do đó, người xuất gia, chí nguyện ban đầu khi mới bước chân vào chùa, trước phải đào thải những hạt giống xấu ác, còn cù cặn trong tâm thức của mình, sau đó là thệ nguyện ngày đềm dùi mài kinh điển để phổ độ chúng sinh.

Phật Thích Ca đã sử dụng An Cư Kiết Hạ và ngày Tự Tứ như người thợ kim hoàn mài giũa viên đá thô thành viên ngọc quí, như người thợ rèn trui đàn thanh sắt vụn thành con dao bén ngót. Sau khi phát lồ sám hối các tỳ kheo đều có tinh thần tự giác và cầu tiến cao, giữ giới luật nghiêm minh thanh tịnh, đạo cao đức trọng, chánh định chơn tâm. Đức Phật rất vui mừng khi thấy các đệ tử đều giác ngộ. Họ giác ngộ mới giúp được chúng sinh giác ngộ nên Ngài khuyên mọi người hãy cúng dường cầu nguyện vào ...

Chiều, đứa cháu ở quê mang lên mấy trái bần đủng đỉnh với những chùm hoa trắng muốt. Tôi chợt giật mình: “Bông bần”. Đứa cháu bỗng cười: “Ai gọi là bông bần nữa cậu ơi! Gọi thế tội nó, tên nó đẹp thấy mồ. Cô giáo con bảo nó là hoa Thủy Liễu”. Tôi khẽ gật đầu: “Ờ thì... hoa Thủy Liễu”.