Từ bi - nền tảng chữa trị thân tâm bệnh trong Y học Tây Tạng

Bác sĩ Suzanne Soehner đã đi đến một thầy thuốc Tây Tạng khi cô cảm thấy buồn bã, lo lắng do tình thế khó khăn của gia đình, cô hy vọng rằng sẽ có một phương thuốc kỳ diệu giúp cô cảm thấy tốt hơn.

Cô ấy đã nhận được phép màu từ hai lời khuyên giá trị sau:

- “Một khi bạn nhận ra mọi thứ chỉ là một giấc mơ thì sau đó mọi buồn phiền sẽ tan biến”.

- “Phật dạy rằng nguồn gốc của hạnh phúc là nghĩ cho người khác. Nguồn cơn của đau khổ là chỉ nghĩ cho bản thân”.

Cũng như nền văn hóa Tây Tạng, nền y học Tây Tạng thấm nhuần giáo lý Phật giáo sâu sắc, với niềm tin vào sự luân hồi và lòng từ bi trở thành một phần của nền tảng chữa trị thân-tâm bệnh.

Ông tổ của y học Tây Tạng là Phật Dược Sư.

Elliot Tokar, một bác sĩ sinh ra ở Mỹ chuyên về y học Tây Tạng cho biết: ”Phật Dược Sư là hình mẫu cho các vị thầy thuốc Tây Tạng học theo cách nghĩ về bệnh nhân và cách chữa bệnh. Tokar bắt đầu tu theo Phật giáo Tây Tạng để hỗ trợ thêm công việc chữa bệnh của mình.
 

Bức tượng Phật Dược Sư tại bảo tàng Nghệ thuật Rubin ở Manhattan ngày 8/8/2014. Ngài là vị Phật chính của y học Tây Tạng và là hình tượng về lòng từ bi mà các thầy thuốc cố gắng noi theo. (June Fakkert/Epoch Times)​

Từ bi là một phần không thể thiếu để có được sức khoẻ và hạnh phúc theo tín ngưỡng này.

Theo Dawa Ridak, một thầy thuốc Tây Tạng ở Brooklyn: “Từ bi có thể mang lại sự khoẻ mạnh vì sức khoẻ của tinh thần là chìa khóa cho sức khoẻ của cơ thể. Từ bi giúp cơ thể duy trì sự cân bằng. Khi Tâm có hạnh phúc, cơ thể sẽ tự nhiên khoẻ mạnh lên”.

Một tâm hồn đầy chấp trước có thể dễ đánh rơi mất bản tính từ bi. Trong y học Tây Tạng, những dục vọng được cho là nguyên nhân dẫn đến sự hao tổn sức khoẻ của con người.

“Nguồn gốc của bệnh tật là chấp trước, ràng buộc. Nếu Tâm bạn đầy dục vọng,… nó sẽ đầu độc bạn và làm bạn mất cân bằng”, trích lời của Joseph Choeying Phunstoek, một thầy thuốc Tây Tạng được đào tạo tại Trung tâm y học Tây Tạng chính ở vùng Bắc Ấn và hiện đang hành nghề ở New York.

Có ba dục vọng cơ bản, đó là: tham, sân, si, nó có thể dẫn đến những loại bệnh tật khác nhau.

Ví dụ, một người quá tham lam vật chất có thể dẫn đến rối loạn trong hệ tuần hoàn, thần kinh và tâm trí. Một người nóng giận có thể bị bệnh liên quan tới Huyết và Gan. Si mê có thể trở thành nguyên nhân bộc phát bệnh liên quan đến Hệ bài tiết của cơ thể như Hệ tiêu hoá.

Dù y học Tây Tạng tin rằng bệnh tật có thể được chữa trị nhờ các liệu pháp tinh thần nhưng họ cũng thừa nhận vai trò của chế độ ăn kiêng và các yếu tố môi trường trong việc chữa trị. Hàng ngàn năm nay, các thầy thuốc Tây Tạng đã tự mò mẫm và thử nghiệm để đạt được cái nhìn sâu sắc về sức khoẻ và chữa bệnh, biến y học Tây Tạng trở thành một trong những hệ thống y học toàn diện nhất thế giới ngày nay.

Khoa học

Các phương pháp chữa bệnh của y học Tây Tạng bao gồm tiết chế và điều chỉnh lối sống, thực phẩm thiên nhiên, vật lý trị liệu, bấm huyệt và châm cứu.

Tuy nhiên trước khi chữa trị, thầy thuốc sẽ đánh giá tổng quát sức khoẻ của bệnh nhân. Viêc thăm khám bao gồm nhiều kỹ thuật khác nhau trong đó có khám lưỡi, mắt, xem qua nước tiểu và phân.
 

Tranh vẽ của y học Tây Tạng mô tả vị trí nội tạng bên trong cơ thể (Ảnh do bảo tàng Nghệ thuật Rubin cung cấp)​

Các thầy thuốc Tây Tạng cũng bắt mạch và đưa ra nhiều câu hỏi về bệnh sử, thói quen và sự tiết chế, từ đó có thể hiểu được càng nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khoẻ càng tốt.

Kỹ thuật bắt mạch của y học Tây Tạng phức tạp hơn nhiều so với việc chỉ đo nhịp tim. Để bắt mạch, thầy thuốc dùng ba ngón tay đặt lên vùng da cổ tay dưới ngón tay cái. Sau nhiều năm rèn luyện, họ có thể nhận ra nhịp đập mạnh yếu, nhanh chậm phản ánh tình trạng sức khoẻ của các cơ quan khác nhau trong cơ thể như thế nào.

Kỹ thuật này chính xác một cách đáng ngạc nhiên. Một nhà báo người Áo đã đến Hoa Kỳ để tìm hiểu các phương thức chữa bệnh thay thế nói với The Epoch Times rằng, ông không tin những lời của thầy thuốc Tây Tạng sau khi bắt mạch và chẩn đoán ông có bệnh về thận. Một vài tháng sau đó, cơn đau do sỏi thận thật sự khiến ông tin những gì thầy thuốc nói.

Tiết chế và thay đổi lối sống thường là bước đầu tiên trong cách chữa trị của y học Tây Tạng. Bước tiếp theo là dùng thảo dược Tây Tạng bao gồm từ 3 cho đến hơn 150 loại thảo dược và khoáng chất khác nhau. Những phương thuốc này có công thức rất chính xác và được sản xuất qua quá trình vô cùng phức tạp.

Khác biệt giữa các phương thuốc này so với nguồn cung từ phương Tây là yếu tố môi trường như giống cây trồng, chất lượng và loại đất, lượng mưa và nắng, thời gian trong ngày và trong năm thu hoạch. Đây là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến công dụng của thảo dược.

Trong văn học và y học Tây Tạng, họ tin sự cầu nguyện mang lại năng lượng. Cầu nguyện trong lúc uống thuốc được cho là giúp thuốc có tác dụng tốt hơn.

Thuốc điều chế từ thảo dược Tây Tạng được trưng bày tại bảo tàng Nghệ thuật Rubin ở Manhattan ngày 8/8/2014. Loại thuốc này được bào chế rất đặc biệt với nhiều thành phần truyền thống.(June Fakkert/Epoch Times)

Sống trọn vẹn

Sinh ra và lớn lên ở Mỹ quốc, Tokar là một trong những thầy thuốc Tây Tạng phương Tây. Anh trở nên hứng thú với y học Tây Tạng sau khi thấy bạn mình khoẻ mạnh một cách thần kỳ nhờ cách chữa trị này.

Người bạn của anh bị ốm nhiều năm vì bệnh lao, viêm khớp và sốt thấp khớp. Sau đó cô được chẩn đoán là mắc bệnh viêm xương và viêm tuỷ xương.

Các bác sĩ cho biết cô ấy cần ít nhất 9 tháng điều trị thuốc và phẫu thuật để khỏi bệnh nhiễm trùng. Cô ấy quyết định từ bỏ điều trị Tây y và thử đến y học Tây Tạng.

Chỉ trong 6 tháng, cô “đã có thể hồi phục lại sức khoẻ gần như hoàn toàn”, theo lời Tokar.

Ông ấy rất cẩn thận trong việc phân biệt giữa nền tảng Phật giáo trong y học Tây Tạng và tu luyện Phật giáo. Ông nói Đức Đạt Lai Lạt Ma đã giải thích mối liên hệ giữa hai vấn đề này bằng cách dùng hình ảnh ẩn dụ về các ngón tay và bàn tay. Chúng liên kết với nhau nhưng không phải là một.

Ông cho rằng một phần thành công của y học Tây Tạng trong điều trị là ở việc giúp mọi người hiểu rõ hơn về sức khỏe của mình, cả về mặt thể chất lẫn tinh thần.

Tokar đã thấy các thầy của mình chữa trị như vậy với một bệnh nhân, người phụ nữ có dấu hiệu bệnh tâm thần. Cô ấy đến để tìm cách chữa vì cô nghe nói y học Tây Tạng có năng lực tâm linh.

“Thầy của tôi làm chẩn đoán và hiểu ra ngay lập tức… là không có bệnh tật nào về tinh thần cả,” Tokar nhớ lại. Sau một hồi nói chuyện lâu, mọi chuyện mới sáng tỏ rằng người phụ nữ này từ lâu bị đau đầu nặng.

Anh nói: “Cô ấy đã dùng nhiều loại thuốc tâm thần khác nhau để chữa bệnh đau đầu và trở thành một người nghiện thuốc… Mọi người thường cảm thấy chuyện đó có vẻ bí ẩn lắm nhưng thật ra nó rất thực tế và khoa học”.

Thầy của Tokar đã hướng dẫn cho người bệnh đó các bước để cải thiện tình trạng và thoát khỏi bệnh tâm thần. Đầu tiên bệnh nhân cảm thấy bối rối và tức giận vì bị nói mắc bệnh tâm thần. Tuy nhiên sau khi bình tĩnh, cô đã đồng ý với đề nghị trên để tiến hành chữa trị.

Lời khuyên của vị thầy thuốc Tây Tạng này khiến nữ bệnh nhân rất ngạc nhiên, “nó như một gáo nước lạnh tạt vào mặt”, nhưng” nó lại là phương thuốc tốt nhất ông ấy đưa cho tôi”, theo lời bệnh nhân.

Lời khuyên của ông ấy rất đúng, rằng: ”Hạnh phúc là khi nghĩ về những người khác”, Soehner lặp lại khẳng định đó, nhất là khi cô áp dụng để điều trị cho bệnh nhân của cô theo Trung Y.

Cô lý giải: “Khi thấy bệnh nhân, tôi hoàn toàn biết mình phải làm gì để giúp họ. Trong thời gain đó tôi gần như quên đi chính mình vì tôi toàn tâm tập trung cứu chữa cho họ”.

Cô cũng nhận ra công việc tình nguyện là liều thuốc rất tốt cứu giúp bệnh nhân hiểu nhiều thêm về các bệnh tật của mình.

“Giúp đỡ những người kém may mắn hơn không hẳn là công việc tình nguyện khi nhờ đó mình có thể hiểu được vấn đề của chính mình và nuôi dưỡng một thái độ biết ơn, qua đó hàn gắn được vết thương lòng. Thỉnh thoảng một người cũng có thể tự mình trải nghiệm biện pháp chữa trị hiệu quả hơn”, Soehner nói.