Gia đình Phật tử truyền thống và truyền thống GĐPT (bài 3)

* Tại quốc nội, chính thức đoàn thể  "lam hiền" được sinh hoạt hợp pháp dưới nội quy, điều lệ riêng cho ngành chuyên môn của mình, thuộc GHPGVN. Trong khi đó, BHD GĐPTVN từ Trung Ương cho đến các Miền thuộc hệ thống sinh hoạt trước 1975 vẫn tiếp tục tồn tại một cách khó khăn.Mặc dù chủ trương giáo dục Thanh Thiếu Đồng niên theo tiêu chuẩn đạo đức của Phật giáo, nhưng trong buổi giao thời, theo chủ trương của nhà nước Việt Nam, không một tổ chức đoàn thể nào nằm ngoài Mặt Trận, ngay cả tôn giáo cũng phải là thành viên của Mặt Trận, vì thế, tổ chức GĐPT truyền thống đã khá gian nan vất vả để tồn tại. Một số nơi, các huynh trưởng bị áp lực buộc giải thể đòan sinh các đơn vị. Một vài anh chị trong Ban Hướng dẫn cũng được mời làm việc và chịu áp lực của một vài vị trụ trì có đơn vị GĐPT đang sinh hoạt.

Khi GĐPT phân ban trực thuộc Ban Hướng dẫn phật tử ( trước đó có danh xưng là Ban hướng dẫn Nam nữ cư sĩ Phật tử) được ra mắt và sinh hoạt hợp pháp, từ  đó, có hai hệ thống sinh hoạt song hành, giáo trình huấn luyện không khác nhau mấy, bởi vì, các huynh trưởng của Phân Ban cũng xuất thân từ lò rèn luyện của BHD GĐPT truyền thống trước 1975.Để dễ phân biệt hai tổ chức song hành, danh xưng "phân ban và truyền thống" từ đó phát sinh. Các đơn vị GĐPT truyền thống ở Miền Tây Nam bộ hầu hết tê liệt. Tại Gia Định và Sài Gòn còn một số trên dưới 20  đơn vị cố gắng tồn tại. Riêng các Tỉnh miền Trung và cao nguyên, các đơn vị duy trì số lượng trên dưới 100 em mỗi lần sinh hoạt, cũng có đơn vị gần 200 em.Có những đơn vị  xa xôi như miền núi và hải đảo cũng đã thể hiện kết nối tình lam mỗi mùa đại lễ. Những vùng như thế, thiếu nhân lực, nghèo kinh tế nhưng giàu tâm đạo và kiên cố đức tin.Hơn 40 năm sau 1975, nề nếp sinh hoạt và giáo trình sinh hoạt của GĐPT truyền thống vẫn không thay đổi khi mà xã hội tiếp cận mức độ văn minh kỷ thuật tiên tiến; tuổi trẻ tiếp cận và chịu ảnh hưởng phần lớn về nếp sống mới, giải trí là một trong những hấp dẫn mang tính thời đại đòi hỏi vận dụng trí óc hơn từ chương, vì thế, một số đoàn sinh lâu năm, cảm thấy tẻ nhạt, thiếu sinh khí mỗi khi sinh hoạt. BHD TW cũng đã nhận thấy điều nầy, nhưng theo Nội quy và giáo trình huấn luyện quy định: SỬA ÐỔI NỘI QUY

"Mọi sự sửa đổi Nội Quy này phải do Ðại Hội Huynh Trưởng toàn quốc quyết định và được Viện Hóa Ðạo Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất phê chuẩn."
Khi mà GHPGVNTN không còn sinh hoạt hữu hiệu thì việc quyết định tổ chức Đại Hội Huynh Trưởng để sửa đổi cũng không thể thực hiện.Đây là một trăn trở cho BHD đối với sinh mạng GĐPTVN trong thời đại mới và trước những thách thức mới - trong nước. Chưa nói đến những nạn kiếp tiếp theo đối với GĐPT khi mà giáo chỉ và các văn bản từ VHĐ và VTT phủ nhận tính hợp pháp truyền thống của BHD GĐPTVN trước đây.

Trong khi đó GĐPT phân ban, họ gửi Thỉnh nguyện thư lên Đại Hội IV Giáo Hội Phật Giáo Nhà nước xin đặt sinh hoạt của GĐPTVN vào tay Giáo hội Nhà nước và xin phép tổ chức Đại Hội Huynh trưởng Toàn quốc để tu chính Nội Qui GĐPTVN.Tuy vậy, họ vẫn chưa đạt được mục tiêu thỏa mãn nhu cầu giải trí trong sinh hoạt thích hợp với xã hội thời đại cho lớp thanh thiếu niên hiện nay.
 
* Tăng đoàn GHPGVNTN ra đời sau Giáo Chỉ số 10 của VTT, mà trước đó, giáo chỉ số 09  Làm tại Tu viện Nguyên Thiều
Bình Định, 27.7 Đinh Hợi, Phật lịch 2551,
nhằm 8 tháng 9 dương lịch 2007
Đệ tứ Tăng thống GHPGVNTN
(ấn ký)
Tỳ kheo Thích Huyền Quang???

đã báo động một vấn nạn tiềm tàng, một số đơn vị theo hệ thống GHPGVNTN cũ, Lê Công Cầu được HT T.Quảng Độ  bổ cử làm BHD khi nội bộ loại trừ và cải cách nhân sự; chư Tăng đã thành lập Ban Vận Động tham gia Tăng Đoàn,  một số gia nhập Tăng đoàn. Các tổ chức Cư sĩ Phật tử, Gia Đình Phật tử các cấp… vẫn sinh hoạt theo sự điều hành từ Trung Ương đến địa phương trực thuộc hệ thống tổ chức Tăng Đoàn.Hải ngoại, Tổng vụ Thanh niên thuộc  Tăng Đoàn chuẩn y chấp thuận QUYẾT ĐỊNH
Điều 1: Chuẩn y thành phần Ban Chấp Hành Liên Đoàn Cựu Huynh Trưởng và Đoàn Sinh Gia Đình Phật Tử tại Hoa Kỳ, ra Tuyên cáo:1. Liên Đoàn CHT&ĐS- GĐPT tại Hoa Kỳ ý thức trách nhiệm trước sự tồn vong và phát triển của Tổ Quốc và Đạo Pháp. Để góp phần giải trừ Quốc nạn và Pháp nạn, Liên Đoàn CHT&ĐS-GĐPT tại Hoa Kỳ nguyện dấn thân dưới sự lãnh đạo của Tăng Đoàn GHPGVNTN Hảỉ Ngoại
Trong lúc nội bộ chưa rõ ràng, thì bản
TÂM NGUYỆN
của Ban Hướng Dẫn Trung ương Gia Đình Phật tử Việt Nam tại Hoa Kỳ,và Miền Khuông Việt trực thuộc Văn Phòng II Viện Hóa Đạo, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất Hải ngoại tại Hoa Kỳ tự nguyện xin khâm tuân giáo chỉ và mọi quyết định của nhị vị Hòa Thượng Tăng Thống và VHĐ được văn phòng II hải ngoại phổ biến.Trong khi đó,BHD TW gửi văn thư yêu cầu BHD Miền vẫn giữ nguyên sinh hoạt thường kỳ chờ có quyết định mới.
 
  Lúc bấy giờ Gia Đình áo lam đã chia năm xẻ bảy. BHD GĐPT truyền thống tham gia bên Tăng đoàn, chưa đủ pháp lý để cải cách giáo trình, sửa đổi nội quy...chọn Già Lam Quảng hương làm tổ đình như một trú quán.
. Cũng như việc thống nhất Phật giáo trong buổi giao thời gặp nhiều khó khăn do một số cán bộ xuất thân từ tôn giáo đã chủ quan và kiêu binh,trong đó có Đổ Trung Hiếu, tư vấn cho Ban Tôn giáo một cách nóng vội, xem thường đối tượng, dùng quyền lực hơn là tình cảm để hiểu biết lẫn nhau hầu đi đến thống nhất. GĐPT cũng thế, nhiều cán bộ xuất thân từ màu áo "lam hiền", trong đó có Ba Sơn (tức Thuyên) cũng thiếu khôn ngoan khi lập công lấy điểm với công tác được giao, tạo một khoản cách quá lớn vì thiếu cảm thông nhau, tỏ ra cửa quyền hơn là dân chủ, thiếu tôn trọng nhau, dù trước đây họ là đàn anh của mình, chính vì thế mà xoay lưng lại nhau.Tình huynh đệ đoàn thể áo lam và người con Phật cũng đã có vết rạn.
Sau khi "phân ban" được hình thành, đáng ra BHD của phân ban nên thỉnh giáo đàn anh theo chiều hướng sinh hoạt mới để tình lam tuy song hành nhưng vẫn là tình lam con Phật,dẫu sao truyền thống vẫn là đàn anh.Tinh thần Bi-Trí -Dũng của GĐPT phải được thể hiện trong bất cứ tình huống nào. phải giáo dục các em biết tôn trọng anh chị áo lam cho dù không cùng hệ thống sinh hoạt. Có vài em mang tính đố kỵ giữa "truyền thống và phân ban". Trong bản điều luật Thanh thiếu của GĐPTVN: "phật tử sống hỷ xả để dũng tiến trên đường Đạo". Một vài anh chị trong BHD phân ban có mặc cảm trước uy tín của các anh chị thuộc BHD GĐPT truyền thống, từng là đàn anh đàn chị của mình, có cảm giác mình như kẻ phá rào, từ đó xa mặt cách lòng, thiếu tinh thần cảm thông hỷ xả làm sao dũng tiến trên đường Đạo? Nếu thể hiện được tinh thần khiêm cung nhún nhường, các anh chị phân  ban  vẫn tay bắt mặt mừng với truyền thống, giao lưu bình thường với tinh thần con Phật và tình lam, việc ai nấy làm thì Phật giáo sẽ là một khối duy nhất, bởi vì trong một tổ chức, một tập thể nào cũng có hai mặt phản diện.
Có một vài trường hợp tổ chức trại của phân ban, vài huynh trưởng thiếu nghiêm túc trong vấn đề rượu bia. và cần hơn nữa, ngoài chương trình sinh hoạt hàng tuần cũng như tổ chức trại huấn luyện, các anh chị huynh trưởng và BHD thuộc phân ban nên có những lớp chuyên tu để nâng cao không những nghiệp vụ chuyên môn mà còn chú trọng về nội lực cần thiết.
. Tại hải ngoại, một số huynh trưởng  đã tái lập các đơn vị sinh hoạt.Hiện nay đã có  BHD và các đơn vị sinh hoạt tại: Đức - Pháp - Na Uy - Đan Mạch  - Hòa Lan -Phần Lan - Thụy Sỹ - Hoa Kỳ - Úc - Canada...dĩ nhiên là đoàn sinh người Việt. Cũng sau giáo chỉ số 09 và 10, GHPGVNTN bị chia rẽ trầm trọng, để duy trì truyền thống GHPGVNTN đã truyền thừa trên 2000 năm, chư Tăng thành lập Tăng đoàn GHPGVNTN do HT Thiện Hạnh làm thượng thủ thì Ban chấp hành  số cựu huynh trưởng và GĐPT Hoa Kỳ cũng tham gia vào Tăng đoàn. Hiện nay, tổ chức "Lam hiền" tại hải ngoại cũng chia năm xẻ bảy do đâu???
Sau 1975, các đơn vị GĐPT thuộc  truyền thống trong nước, tuy có khó khăn, nhưng vẫn còn sinnh hoạt trong tinh thần đoàn kết, mãi đến năm 2007 về sau, khi giáo chỉ số 09 và số 10 ra đời, cuộc khủng hoảng nội tình từ  các chức sắc giáo hội đến cư sĩ phật tử như bị cuốn trôi bởi cơn sóng mang tính chính trị. Sau khi tổ chức GHPGVNTN bị vô hiệu hóa, Tăng đoàn GHPGVNTN ra đời, tiếp nối sinh hoạt truyề thống Tăng già và điều hành  các Tổng vụ, trong đó hệ thống GĐPTVN tiếp tục sinh hoạt, mặc dù hiện nay vẫn còn nhiều nhánh đơn vị chưa thống nhất trong tổ chức.
Cho dù bị tác động từ đâu, GĐPTVN trong và ngoài nước, truyền thống hay phân ban, vẫn là con Phật chung màu lam hiền hướng đến giáo dục Thanh thiếu đồng niên theo tinh thần nhà phật để phục vụ Phật giáo và dân tộc.

(còn tiếp)

MINH MẪN
08/7/2015