Ngày 16/08/2013 tại Tp.Bắc Giang, Phân viện Nghiên cứu Phật học tại Hà Nội, Trường Đại học Khoa học Xã hội (KHXH) và Nhân Văn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Giang, Trường Đại học Quốc lập Cao Hùng (Đài Loan) đã đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế "Bảo tồn, khai thác giá trị Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm Bắc Giang”.
Toàn cảnh Hội thảo khoa học Quốc tế
Dự hội thảo có đông đảo các giáo sư, tiến sĩ, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, học giả, Chư tôn đức tăng, ni trong và ngoài nước. Chủ trì Hội thảo có HT.Thích Gia Quang - Phân viện Trưởng Phân viện Nghiên cứu Phật học tại Hà Nội, GS.TS Vũ Đức Nghiệu - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH và Nhân Văn; GS.TS Bạch Tú Hoa - Viện trưởng Viện KHXH Nhân văn Đại học Quốc Lập Cao Hùng; ông Từ Minh Hải - Ủy viên Thường trực HĐND tỉnh.
Chư tôn đức của Việt Nam tham dự Hội thảo
Phát biểu khai mạc hội thảo, GS.TS Vũ Đức Nghiệu - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH & NV đã nhấn mạnh: "Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm là kho di sản tư liệu có giá trị độc đáo như tính toàn vẹn, nguyên gốc, độc bản, quý hiếm, đặc sắc, có tầm ảnh hưởng lớn đến khu vực và thế giới, có giá trị nghiên cứu về văn học, y học, mỹ học, ngôn ngữ, tôn giáo. Nhiệm vụ của chúng ta là cần xác định những bước đi cần thiết và hữu ích để bảo tồn và khai thác giá trị bộ mộc bản".
GS.TS Vũ Đức Nghiệu - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH & NV
Hội thảo khoa học đã có 43 tham luận của các nhà khoa học, Phật học, quản lý (gồm 8 tham luận của Đài Loan, 35 tham luận của Việt Nam). Các tham luận tập trung vào 3 hướng nghiên cứu chủ yếu: Hướng thứ nhất là: Việc khai thác giá trị tôn giáo, văn hóa, lịch sử, văn bản học (với nhiều vấn đề đặt ra như: Đặt lịch sử khắc in Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm trong lịch sử in ấn Việt Nam; vấn đề tinh thần thiền phái Trúc Lâm thể hiện qua Mộc bản Vĩnh Nghiêm…
Hướng thứ 2 được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm đến đó là: Phương thức bảo tồn và phát huy giá trị của Mộc bản Vĩnh Nghiêm, những kinh nghiệm bảo quản tiên tiến trên thế giới, kinh nghiệm huy động sự tham gia của người dân trong bảo tồn di sản của Đài Loan, kinh nghiệm từ việc bảo tồn Mộc bản Triều Nguyễn Việt Nam…
Hướng thứ 3 là: Vấn đề xã hội hóa và thế giới hóa nguồn Mộc bản Vĩnh Nghiêm. Về vấn đề này nhiều nhà nghiên cứu cho rằng trước hết cần phải số hóa, phiên dịch, công bố những văn bản giá trị nhất và xây dựng kho tư liệu số hóa về mộc bản để các nhà nghiên cứu và người quan tâm trong và ngoài nước có thể thuận tiện khai thác, truy cập nguồn dữ liệu này.
HT.Thích Gia Quang - Phân Viện trưởng Phân viện Nghiên cứu Phật học tại Hà Nội đọc tham luận, đề tài: "Chùa Vĩnh Nghiêm trong Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử"
Trong bài tham luận, HT.Thích Gia Quang nhấn mạnh: "Chốn Tổ chùa Vĩnh Nghiêm - Trúc Lâm Tam Tổ - Di sản Mộc bản" là những tên gọi làm sống dậy cội nguồn văn hóa tâm linh Việt Nam với sức sống hướng vào nội tâm, khơi nguồn trí tuệ, thể nghiệm giải thoát. Một con đường đi lên và hội nhập của người Việt Nam hôm nay"
Tại Hội thảo, vấn đề khai thác Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm theo hướng du lịch tôn giáo cũng được đề xuất thảo luận. Nhiều nhà nghiên cứu cũng cho rằng, để phát huy giá trị mộc bản cần phải đẩy mạnh hơn nữa những liên kết quốc tế để cùng hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trong nghiên cứu, khai thác giá trị Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm.
Các đại biểu cũng đưa ra những giải pháp để bảo tồn và khai thác giá trị bộ mộc bản như thành lập chuyên gia tư vấn và cơ quan chuyên môn hỗ trợ kỹ thuật để bảo vệ an toàn về vật chất của mộc bản; bảo vệ mộc bản trong không gian liên quan đến nó; đẩy mạnh hơn nữa những liên kết quốc tế để cùng hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trong nghiên cứu khai thác giá trị mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm.
Bên cạnh đó, cần biên dịch mộc bản sang tiếng Việt và một số tiếng khác, đưa nội dung mộc bản lên trang web thích hợp và tạo ra nhiều sản phẩm khác từ khối tư liệu này để tái đầu tư cho công tác bảo tồn. Trên cơ sở đó, xây dựng nơi lưu giữ mộc bản trở thành điểm du lịch văn hóa-Phật giáo có giá trị văn hóa-tôn giáo hấp dẫn khách du lịch trong nước và quốc tế.
Trao đổi với phóng viên Phatgiao.org.vn, TT.Thích Đức Thiện - Phó Tổng Thư ký HĐTS GHPGVN khẳng định: "Hội thảo khoa học quốc tế "Bảo tồn, khai thác giá trị Mộc bản chùa Vĩnh nghiêm Bắc Giang” được tổ chức là một trong những điều kiện hết sức thuận lợi cho tỉnh trong việc triển khai các kế hoạch bảo tồn và khai thác giá trị di sản Mộc bản Vĩnh Nghiêm, đồng thời là dịp quảng bá hình ảnh, văn hóa của Bắc Giang đến cộng đồng quốc tế, phục vụ cho khai thác, phát triển du lịch của địa phương".
TT.Thích Đức Thiện - Phó Tổng Thư ký HĐTS TƯ GHPGVN
Được biết, Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm, huyện Yên Dũng, Bắc Giang được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu ký ức Thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương vào tháng 5/2012. Hiện nay, kho mộc bản này còn lưu giữ 3.050 ván in gồm các bộ sách là Kinh, Luật, Truyện ký bằng chữ Hán Nôm hàm chứa nhiều giá trị trên nhiều phương diện được các sư tổ chùa Vĩnh Nghiêm san khắc vào cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX.
Bùi Hiền
Nguồn tin: phatgiao.org.vn