Hàn Quốc: Di sản tư tưởng Thiền sư Baek Yongseong và Phật giáo dấn thân đương đại

Hòa thượng Pomnyun Sunim, bậc danh tăng Phật giáo Hàn Quốc, nhà hoạt động Phật giáo nhập thế tiêu biểu, người sáng lập cộng đồng và phong trào xã hội Jungto Society, đã chủ trì lễ khánh thành Nhà tưởng niệm Thiền sư Baek Yongseong tại chùa Jukrimjeong-sa, tỉnh Bắc Jeolla (Jeollabuk-do), Hàn Quốc vào ngày 04/12 vừa qua.

Công trình được xây dựng nhằm tưởng niệm Thiền sư Baek Yongseong (1864-1940), một học giả kiệt xuất cuối thời Joseon (1392-1897), người có vai trò đặc biệt quan trọng trong công cuộc phục hưng và cải cách Phật giáo trên bán đảo Triều Tiên, đồng thời là một trong những nhân vật tiêu biểu của Phong trào Độc lập ngày 01/03/1919, phản đối ách đô hộ của thực dân Nhật Bản.

Tọa lạc giữa không gian xanh tĩnh lặng của Công viên Nơi sinh Thiền sư Yongseong (trước đây là Công viên Mulbit), Nhà tưởng niệm Baek Yongseong mới được khánh thành gồm hai tầng.

Tầng trệt là không gian đa năng phục vụ sinh hoạt cộng đồng và quán cà phê, trong khi tầng hai là khu trưng bày triển lãm, giới thiệu các tư liệu nghe, nhìn tái hiện những dấu mốc quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp của Thiền sư Yongseong, cùng bộ sưu tập chọn lọc các vật dụng cá nhân và di vật của Ngài. Những hiện vật này được sưu tầm và gìn giữ xuyên suốt cuộc đời của Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun, bậc cao tăng hiện còn trụ thế.

Thiền sư Baek Yongseong sinh ra trong giai đoạn đầy biến động của lịch sử Hàn Quốc, khi các phong trào khởi nghĩa của nhân dân liên tiếp bùng nổ. Năm 14 tuổi, Ngài xuất gia thọ giới dưới sự hướng dẫn của Đại sư Hyewol Daeseonsa, sớm thể hiện chí nguyện kiên định trong việc thực hành thiền Seon (Thiền tông) và nghiên cứu, phiên dịch Tam tạng Kinh điển.

Không chỉ là một hành giả Phật giáo tinh chuyên, Thiền sư Baek Yongseong còn là người tiên phong cho tư tưởng về một quốc gia mà trong đó nhân dân là chủ thể làm chủ vận mệnh của chính mình. Ngài đã hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cải cách Phật giáo và đấu tranh giành độc lập dân tộc. Đặc biệt, Thiền sư là một trong 33 nhân vật ký tên vào Tuyên ngôn Độc lập ngày 01/03/1919, đại diện cho cộng đồng Phật giáo Hàn Quốc trong phong trào giải phóng dân tộc khỏi ách đô hộ thực dân.

Khánh thành Nhà tưởng niệm Thiền sư Baek Yongseong - Danh tăng, học giả và nhà hoạt động Phật giáo nhập thế của Hàn Quốc

Buổi lễ khánh thành có sự tham dự của đông đảo chư tôn đức tăng, ni, cùng nhiều quan chức và nhân vật xã hội, trong đó có Thứ trưởng Kang Yoon-jin (Bộ Cựu chiến binh và Anh hùng Dân tộc Hàn Quốc), Tỉnh trưởng Bắc Jeolla Kim Kwan-young, Thị trưởng huyện Jangsu Choi Hoon-soo, các nghị sĩ Quốc hội và nhiều đại biểu khác.

Khi khoảng 400 đại biểu vân tập tại chính điện chùa Jukrimjeong-sa, Hòa thượng Pomnyun Sunim đã có bài phát biểu chủ đạo, chia sẻ những suy tư sâu sắc xoay quanh ý nghĩa của Nhà tưởng niệm Thiền sư Baek Yongseong và di sản tinh thần mà Ngài để lại:

“Tôi cảm thấy vô cùng ý nghĩa khi hôm nay chúng ta cùng nhau khánh thành Nhà tưởng niệm Chiến sĩ độc lập Baek Yongseong và được sẻ chia niềm hoan hỷ này với toàn thể chư vị khách quý hiện diện nơi đây.

Khi tham quan Nhà tưởng niệm, tôi có một cảm giác hơi trống trải. Có lẽ điều này xuất phát từ sự khác biệt giữa các thế hệ. Thế hệ trẻ ngày nay ưa chuộng các hình thức trưng bày lấy kỹ thuật số làm trung tâm, vì vậy không gian được thiết kế để phần lớn nội dung có thể tiếp cận thông qua hình ảnh và video. Chính vì thế, đối với thế hệ của chúng tôi, có cảm giác như không gian dường như thiếu vắng các hiện vật hữu hình có thể trực tiếp chiêm ngưỡng.

Những di vật mà Thiền sư Yongseong để lại đến nay vẫn chưa được trưng bày một cách đầy đủ. Do chú trọng đến mục tiêu giáo dục và lan tỏa tư tưởng, chúng tôi đã quyết định mở cửa Nhà tưởng niệm trong khi phần trưng bày hiện vật vẫn còn chưa hoàn chỉnh. Phần lớn các vật dụng của Thiền sư không được lưu giữ tại chùa, mà được gìn giữ qua nhiều thế hệ bởi gia đình cư sĩ Im Dong-soo - một pháp hữu và người hộ trì lớn của Thiền sư Yongseong. Cư sĩ Im Dong-soo đã dốc toàn bộ gia sản của gia đình mình cho sự nghiệp độc lập dân tộc và công cuộc cải cách Phật giáo.

Trước đây, không gian Nhà tưởng niệm quá nhỏ để có thể trưng bày đầy đủ các di vật của Thiền sư Yongseong. Trong lần mở rộng này, cá nhân tôi mong muốn có thể giới thiệu nhiều hiện vật hơn, tuy nhiên cuối cùng tôi đã tôn trọng quan điểm rằng việc lan tỏa tư tưởng và lý tưởng của Thiền sư quan trọng hơn việc trưng bày hiện vật. Khi bước vào bên trong, quý vị sẽ thấy phần lớn nội dung được thể hiện dưới dạng kỹ thuật số, nên sẽ không có nhiều thứ có thể trực tiếp cầm nắm hay quan sát bằng mắt thường.

Tôi xin được đề nghị quý vị dành thêm một tràng pháo tay nữa để bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun - người đã suốt chín mươi năm cuộc đời kiên trì gìn giữ và tiếp nối chí nguyện của Thiền sư Yongseong, nhờ đó hôm nay chúng ta mới có thể thực hiện được công trình Phật sự đầy ý nghĩa này.

Dành trọn cả cuộc đời để truyền bá giáo pháp và di sản của một bậc Thầy duy nhất là điều vô cùng khó khăn. Thông thường, khi con người đạt được một chút thành tựu, họ thường nói về chính mình. Thế nhưng mỗi khi Trưởng lão cất lời, Ngài chỉ nói về Thiền sư Yongseong. Tôi tin rằng đại nguyện âm thầm gìn giữ và truyền trao tinh thần yêu nước cùng triết lý Phật giáo của Thiền sư Yongseong cuối cùng đã kết thành quả ngọt trong ngày hôm nay.

Tôi cho rằng triết lý Phật giáo trong thời đại ngày nay không chỉ dành riêng cho phật tử, mà cần phải trở nên hữu ích đối với mọi tầng lớp nhân dân. Vượt lên trên thuật ngữ và hình thức tôn giáo, tôi đang nỗ lực để giáo lý của Đức Phật được vận dụng một cách thiết thực nhằm chữa lành những khổ đau tinh thần của con người, mang lại hạnh phúc cho xã hội. Người đầu tiên khai mở con đường này chính là Thiền sư Yongseong.

Trong suốt 500 năm triều đại Joseon, khi Phật giáo bị đàn áp và xem nhẹ, Thiền sư đã đề xướng việc ‘trí thức hóa Phật giáo’. Khi chùa chiền bị cô lập nơi núi rừng và kinh điển Phật giáo chỉ được viết bằng chữ Hán khiến đại chúng khó tiếp cận, Ngài đã dịch kinh điển sang tiếng Hàn, để bất kỳ ai cũng có thể hiểu được Phật pháp, qua đó thúc đẩy quá trình ‘đại chúng hóa Phật giáo’. Xa hơn nữa, Thiền sư còn đi đầu trong việc ‘ứng dụng thực tiễn Phật giáo’, khẳng định rằng Phật giáo cần tích cực dấn thân vào đời sống xã hội, trở thành một tôn giáo được nhân dân tôn trọng, đồng hành cùng các phong trào yêu nước và những hoạt động xã hội vì cộng đồng”.

Di sản tư tưởng Thiền sư Baek Yongseong và Phật giáo dấn thân đương đại

Tiếp nối bài phát biểu, Hòa thượng Pomnyun Sunim nhấn mạnh rằng toàn bộ những hoạt động mà Jungto Society đang triển khai hiện nay đều bắt nguồn từ hạt giống tư tưởng mà Thiền sư Yongseong đã gieo trồng:

“Tất cả những công việc mà Jungto Society đang thực hiện hôm nay, suy cho cùng, đều là sự tiếp nối và vun bồi những hạt giống mà Hòa thượng Yongseong đã gieo trồng từ trước. Tôi hy vọng rằng việc mở rộng Nhà tưởng niệm Yongseong đầy ý nghĩa trong ngày hôm nay sẽ trở thành cơ hội để tất cả chúng ta cùng phát nguyện lan tỏa rộng rãi hơn nữa ân đức của bậc Đại sư và giáo pháp của Thiền sư Yongseong vì đất nước và vì nhân dân”. (Theo Jungto Society)

Theo truyền thừa Phật giáo, Thiền sư Baek Yongseong là Tổ thứ 68 trong dòng truyền thừa chính pháp của Đức Phật Thích Ca và là Tổ thứ sáu của phong trào phục hưng Phật giáo Hàn Quốc. Mặc dù phần lớn các tư liệu chính thức ghi chép về những đóng góp của Ngài với tư cách là một học giả Phật giáo và nhà hoạt động xã hội đã bị thất lạc hoặc hủy hoại trong thời kỳ Nhật Bản đô hộ Triều Tiên, nhưng những tư liệu truyền khẩu chi tiết vẫn được lưu truyền từ Thiền sư Yongseong sang Thiền sư Dongheon, rồi đến Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun, bậc thầy khả kính của Hòa thượng Pomnyun Sunim.

Hòa thượng Pomnyun Sunim chia sẻ thêm:

“Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun đã phát đại nguyện suốt đời mình là lan tỏa rộng rãi tư tưởng của Thiền sư Baek Yongseong, thực hành mười đại nguyện mà Ngài để lại, đồng thời gìn giữ và quản lý các di vật của Thiền sư. Với đại nguyện ấy, Trưởng lão đã kiến lập chùa Jukrimjeong-sa ngay tại nơi sinh của Thiền sư Baek Yongseong, và theo chí nguyện của Ngài, đã hoàn thành nhiều công trình Phật sự quan trọng như chùa Cheollyongsa trên núi Namsan (tỉnh Gyeongju), Ado Moryewon tại Gumi, nơi được xem là địa điểm chuyển pháp luân đầu tiên của Phật giáo Tân La, chùa Bonglimsa tại Changwon, và chùa Daeseongsa tại Seoul, nơi gắn liền với sự kiện chuyển pháp luân đầu tiên của Phật giáo Bách Tế.

Nếu ngày nay chúng ta khởi sự những công trình ấy từ con số không, có lẽ sẽ không dám mạo muội thực hiện. Tuy nhiên, chính nhờ Trưởng lão đã phát khởi đại nguyện và chuẩn bị nền tảng từ hơn 60 năm trước, mà thế hệ hậu học như chúng tôi mới có thể tiếp nối và hoàn thành từng phật sự một”.

Sau phần phát biểu chúc mừng của các vị khách mời và quan chức tham dự, Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun đã có một thời pháp hiếm hoi, chia sẻ về con đường chứng ngộ và di sản tâm linh của Thiền sư Yongseong:

“Thiền sư Yongseong đã vượt qua sự nhận thức thuần túy dựa trên sáu căn, chứng nhập ‘Kiến đạo’, tu tập ‘Tu đạo’ mà không bị ràng buộc bởi cảm xúc, khai mở trí tuệ chân thật trong cảnh giới ‘Vô học đạo’, đạt đến giác ngộ và giáo hóa chúng sinh như một bậc Đại sư.

Sau đây, tôi xin tụng bài kệ của Thiền sư Yongseong khi chứng đạo:

‘Trong núi ngũ uẩn, lữ khách tìm tính trâu,

Ngồi một mình trong nhà trống, trăng sáng một vầng soi.

Vuông hay tròn, dài hay ngắn, đâu là con đường?

Một khối lửa hồng thiêu rụi cả cõi trời lớn’.

(Chuyển ngữ từ nguyên gốc:

“In the mountain of five aggregates, a traveler seeks the ox-nature (五蘊山中尋牛客)

Sitting alone in an empty hall, a single moon shines bright (獨坐虛堂一輪孤)

Square or round, long or short whose path is this? (方圓長短誰是道)

A ball of flame burns up the great heaven (一團火炎燒大天)).

Nghĩa là: Trong năm uẩn của thân - tâm, người lữ hành tìm kiếm phật tính ngồi một mình trong căn nhà trống, nơi vầng trăng tròn chiếu sáng. Vuông hay tròn, dài hay ngắn, đâu là con đường? Một khối lửa từ câu hỏi ‘Đây là gì?’ đã thiêu rụi cả bầu trời lớn của phiền não”.

Trưởng lão Hòa thượng Bulsim Domun nhấn mạnh rằng toàn thể nhân loại cần cùng nhau gìn giữ và tiếp nối giác ngộ ấy của Thiền sư Yongseong, đồng thời bày tỏ mong muốn Công viên Mulbit sẽ thực sự trở thành Công viên Nơi sinh Thiền sư Yongseong, cũng như một trung tâm giáo dục Phật giáo dành cho thanh thiếu niên phật tử toàn cầu. Ngài kết thúc thời pháp trong niềm kỳ vọng sâu sắc ấy. (Theo Jungto Society)

Hòa thượng Pomnyun Sunim hiện là một trong những bậc giảng sư phật pháp, tác giả và nhà hoạt động xã hội có ảnh hưởng lớn tại Hàn Quốc và trên thế giới. Ngài đã sáng lập và đồng sáng lập nhiều tổ chức, sáng kiến và dự án quốc tế, tiêu biểu như JTS Korea, tổ chức cứu trợ nhân đạo quốc tế nhằm xóa đói giảm nghèo; Jungto Society, cộng đồng tình nguyện dựa trên giáo lý đức Phật, hướng đến giải quyết những vấn đề xã hội hiện đại; EcoBuddha - tổ chức thúc đẩy đạo đức môi trường và lối sống bền vững trên nền tảng Phật giáo và Good Friends - tổ chức thúc đẩy hòa giải, hợp tác giữa hai miền Triều Tiên, đồng thời hỗ trợ nhân đạo cho người dân Triều Tiên. 

Hòa thượng Pomnyun Sunim cũng có mối liên hệ chặt chẽ với Mạng lưới Phật giáo Dấn thân Quốc tế (INEB). Tháng 10/2020, Quỹ Hòa bình Niwano (Nhật Bản) đã trao Giải thưởng Hòa bình Niwano lần thứ 37 cho Hòa thượng Pomnyun Sunim, nhằm ghi nhận những đóng góp bền bỉ của Ngài trong các hoạt động nhân đạo quốc tế, bảo vệ môi trường, dấn thân xã hội, cũng như những nỗ lực không mệt mỏi trong việc xây dựng niềm tin và sự cảm thông giữa các cộng đồng tôn giáo và văn hóa khác nhau, hướng tới mục tiêu hòa bình thế giới (*)

Tác giả: Craig Lewis/Chuyển ngữ và biên tập: Chánh Thường

Nguồn: buddhistdoor.net

* Hòa thượng Pomnyun Sunim được trao tặng Giải thưởng Hòa bình Niwano lần thứ 37  (BDG)

Tiêu đề gốc: Ven. Pomnyun Sunim Inaugurates Memorial Hall For Korean Buddhist Activist, Scholar, and Zen Master Baek Yongseong (Tạm dịch: Hòa thượng Pomnyun Sunim khánh thành nhà tưởng niệm nhà hoạt động Phật giáo, học giả và thiền sư người Hàn Quốc Baek Yongseong).

 PDF  Print