Lên đỉnh núi thiêng đất Phật

Chùa Việt trên đất Phật. Ảnh: T.G.

Nhà sư Việt trên đất Ấn

Thầy Nhuận Đạt, người trông coi chùa khi thầy Thích Huyền Diệu (trụ trì Việt Nam Phật Quốc Tự) đi vắng là một người lịch lãm, giản dị. Thầy Nhuận Đạt đang chuẩn bị đi nghiên cứu sinh ở Pháp. Thầy Nhuận Đạt kể rằng: Ngày thầy sang đây cũng là một cơ duyên, tình cờ gặp thầy Huyền Diệu và xin thầy ở lại nhà chùa. Được thầy Huyền Diệu cho đi học ở Trung Quốc, khi về trở lại chùa, thầy Nhuận Đạt được giao cho nắm toàn bộ tài chính.

Trong những ngày ở Ấn Độ, đoàn chúng tôi đi thăm các thánh địa liên quan đến cuộc đời Đức Phật. Đến nơi chiêm bái, bao giờ người ta cũng buộc du khách để giày, dép bên ngoài bậc cửa. Thầy Nhuận Đạt có một cử chỉ mà đến bây giờ tôi vẫn còn ấn tượng: Thường, thầy là người ở lại sau cùng xếp mấy bộ giày, dép của chúng tôi thành một hàng ngang ngay ngắn với một câu nói thật vui vẻ: “Người Việt Nam ta bao giờ cũng đàng hoàng, chững chạc, chung một hàng ngũ”. Buổi tối thầy lên phòng của đoàn chúng tôi trò chuyện, đọc thơ và hát trong dãy nhà dành cho khách. Ở đây ba người được bố trí một phòng, đặc biệt là không có điều hòa và lắp nóng lạnh ở nhà tắm, mặc dù có điện. Ngoài góc vườn chùa có một chảo nước to đun sôi suốt ngày, ai tắm thì ra xách nước nóng về phòng mình.

Tháp Bồ đề Đạo Tràng được tôn thờ tại thánh địa Phật giáo.

Đến nơi Đường Tăng từng chiêm bái

Trong chương trình, có một điểm đến ai cũng háo hức là lên đỉnh núi thiêng Linh Thứu Sơn. Đỉnh núi linh thiêng này đánh dấu nơi Đức Phật thuyết giảng bộ kinh Đại Thừa Diệu Pháp Liên Hoa. Một điều làm cho chúng tôi tò mò là nhân vật nhà sư Huyền Trang Đường Tam Tạng trong bộ tiểu thuyết nổi tiếng “Tây Du Ký” xưa kia cũng đã từng đến chiêm bái Linh Thứu Sơn và mô tả nơi này rất rõ trong ký sự của mình. Chúng tôi thuê xe ô tô cùng thầy Nhuận Đạt đến núi thiêng cách chùa Phật Quốc Tự 80 cây số. Dưới chân dãy Linh Thứu Sơn là một bãi đất rộng để đỗ xe, có hàng quán ăn uống giải khát giống như dưới chân núi Yên Tử lên Thiền Viện Trúc Lâm nước Việt ta.

Có một điều tôi nhận ra rằng ở quanh các di tích liên quan đến cuộc đời Đức Phật, dân rất nghèo. Ở đây có rất nhiều người làm đủ các thứ dịch vụ, cũng có cảnh chèo kéo khách mua quà lưu niệm, có cả người tàn tật lê lết bên đường ăn xin, nhưng cư xử của họ vừa phải, chỉ cần khéo léo chối từ là họ thôi đeo bám một cách vui vẻ.

Ở đây cũng có dịch vụ đổi tiền với những tập tiền mệnh giá nhỏ in hình Thánh Cam Địa (Mahat gandho) nhưng hầu khắp di tích không thấy ai đem tiền rải lung tung trong nơi thờ tự hay trên tượng thờ như ở Việt Nam ta. Thật ngẫu nhiên ở đây tôi bắt gặp một chàng trai Ấn Độ gầy nhỏ đang sử dụng chiếc xe lôi làm phương tiện kiếm sống, trên đó mang dòng “Lạc khoản”: Quà từ thiện từ Việt Nam,  kèm danh tính của một người họ Phạm. Anh bạn trẻ người Ấn biết có đoàn Việt Nam liền chỉ vào cái biển có chữ “Lạc khoản” và nở nụ cười rất thánh thiện. Người Ấn Độ rất hay cười.

Tác giả những ngày hành hương đất Phật.

Giản đơn cõi Phật

Đoàn chúng tôi lên đến đỉnh núi thiêng phải đi dưới những chùm dây chăng cờ phướn đủ các sắc màu, nhiều nhất vẫn là ngũ sắc. Những lá cờ hình chữ nhật trên đó có chép những câu kinh nhà Phật bay phần phật trong gió. Hương thất Đức Phật trên đỉnh Linh Thứu Sơn là một khu đất bằng hình chữ nhật, xung quanh xây dựng lớp gạch đỏ cao khoảng 1m. Ở giữa có một trụ đứng cũng xây bằng gạch để cho các đoàn khách đặt đồ lễ thờ. Hàng gạch xây có trổ cửa khoảng 2m để khách hành hương đi vào trong làm lễ. Nền hương thất cũng lát bằng gạch đất đỏ nung. Trên đỉnh núi thiêng thật lộng gió, nhìn khắp bốn phía không khí an lành. Gần đó có một cửa hang xuyên sâu vào lòng núi. Chúng tôi theo thầy Nhuận Đạt đi vòng quanh hương thất Đức Phật bảy vòng, chắp hai tay cung kính cầu nguyện tâm hồn thật thanh thản. Trên đỉnh núi thiêng, thầy Nhuận Đạt lấy trong ba lô nhỏ của mình cho mỗi người một vòng tràng hạt nhỏ như vòng cườm đeo vào cổ tay thật xinh xắn. Chúng tôi thắp hương trầm khấn nguyện. Ở Ấn Độ có một loại hương trầm đặc biệt. Cây hương xe bằng bột trầm chứ không có lõi tre bên trong. Hương màu đen và hương vàng rất thơm cháy đến tận gốc mà không gãy không tắt, hương trầm thoang thoảng mà ta có cảm giác nếm được vị ngọt nữa. Lên đến đỉnh núi thiêng này tôi có cảm giác tâm trí mình thanh thản lạ lùng, người cứ nhẹ nhõm như trôi bềnh bồng.

Khi xuống đến chân núi, thầy Nhuận Đạt mời mọi người thưởng thức món bánh mì Ấn Độ áp chảo nướng bằng độ nóng của ngọn lửa với một thứ nước súp bột Cà-ri đặc trưng của món ăn Ấn Độ trong một quán hàng bình dân. Thầy gọi hai loại bánh: Bánh mì trắng và bánh mì đen. Bánh mì trắng dẻo hơn, ngon hơn và dĩ nhiên là đắt hơn. Thầy ăn bánh mì đen trước khi chuyển sang mì trắng, thầy bảo: “Đời người trước khổ sau sướng mới hay, ăn cái không ngon trước đến khi ăn cái ngon mới thấy thú vị, ngược lại thì mì đen sẽ thừa ra rất lãng phí”. Ăn xong thầy rủ đoàn nhà văn chúng tôi sang tắm nước nóng ở nhà tắm công cộng gần đó, một cái nhà tắm lộ thiên to, xây nhiều tầng, bậc khác nhau, đổ từ khe núi nước nóng xuống. Thầy Nhuận Đạt giải thích, tầng lớp thượng lưu được tắm ở ngăn ô trên cùng đầu nguồn suối nước nóng, dĩ nhiên là vé vào cửa cũng đắt hơn. Phía dưới cùng là một cái hồ cho dân nghèo tắm tự do không mất tiền. Thì ra xã hội Ấn Độ vẫn đang còn tồn tại các tầng lớp thứ bậc phân chia giàu nghèo khá rõ.

Con người Ấn Độ điềm đạm, lặng lẽ và trong đôi mắt của họ tôi thấy cả sâu thẳm đức tin. Hình như đôi mắt ấy lúc nào cũng nhìn lên, nhìn về đỉnh núi thiêng Linh Thứu Sơn với một sự an nhiên điềm tĩnh. Họ sống bằng nội tâm với cả một bề dày lịch sử mà không cần phải tô điểm, khuếch đại…