Tu tập cũng như giữ thành

- Như Vương thành ở biên giới có 7 việc đầy đủ và 4 thứ lương thực sung túc dễ tìm không khó; do đó Vương thành không bị ngoại địch đánh phá, ngoại trừ tự phá hoại từ bên trong.

Những gì là bảy việc mà Vương thành ở biên giới có đầy đủ? Đó là: 1- Vương thành xây cất vọng gác, đắp đất cho chắc không thể phá vỡ. 2- Vương thành đào hào vét ao cho thật sâu rộng. 3- Đường giao thông xung quanh Vương thành được dọn dẹp cho bằng phẳng, rộng rãi. 4- Vương thành tập trung bốn binh quân: quân voi, quân ngựa, quân xe, quân bộ. 5- Vương thành dự bị binh khí, cung, tên, mâu, kích. 6- Vương thành lập vị Đại tướng trấn thủ, sáng suốt, thao lược, cơ trí, tháo vát, dũng mãnh, cương nghị, giỏi mưu chước. 7- Vương thành xây đắp tường cao cho thật kiên cố.

- Bốn thứ lương thực dễ tìm không khó là gì? Đó là: 1- Vương thành nước, cỏ, củi, gỗ có sẵn, có dự bị. 2- Vương thành thu nạp nhiều lúa gạo và chứa cất lúa mạch. 3- Vương thành chứa nhiều đậu niêm, đại đậu, tiểu đậu. 4- Vương thành chứa để dầu bơ, mật, mía đường, muối, cá, thịt khô, tất cả đầy đủ.

Như vậy, Vương thành ở biên giới 7 việc đầy đủ, 4 thứ lương thực sung túc, dễ tìm không khó, nên không bị ngoại địch đánh phá, chỉ trừ bên trong tự phá hoại.

Cũng vậy, nếu Thánh đệ tử cũng được 7 thiện pháp và 4 tăng thượng tâm, dễ được không khó, vì thế Thánh đệ tử không bị ma vương lung lạc, cũng không theo pháp ác bất thiện, không bị ô nhiễm bởi phiền não, không còn thọ sanh trở lại.

- Bảy thiện pháp mà Thánh đệ tử có được là những gì? Đó là Thánh đệ tử có tín kiên cố, tin sâu nơi Như Lai, tín căn đã vững, trọn không tin theo Sa-môn, Phạm chí, ngoại đạo, cũng như Thiên ma, Phạm thiên, và các hạng thế gian khác.

Lại nữa, Thánh đệ tử thường thực hành tàm sỉ, điều đáng xấu hổ thì biết xấu hổ, xấu hổ pháp ác bất thiện, phiền não ô uế, là thứ khiến thọ các ác báo, gây nên gốc rễ sanh tử.

Lại nữa, Thánh đệ tử thường thực hành xấu thẹn, điều đáng xấu thẹn biết xấu thẹn, xấu thẹn pháp ác bất thiện, phiền não ô uế là thứ khiến thọ các ác báo, tạo gốc sanh tử.

Lại nữa, Thánh đệ tử thường thực hành tinh tiến, đoạn trừ các ác bất thiện pháp, tu các thiện pháp, luôn gắng sức bền chí, chuyên nhất kiên cố, làm các điều thiện, không bỏ phương tiện.

Lại nữa, Thánh đệ tử học rộng nghe nhiều, ghi nhớ không quên, tích lũy sự học rộng. Các pháp nào là toàn thiện ở khoảng đầu, toàn thiện ở khoảng giữa, toàn thiện ở khoảng cuối, có nghĩa có văn, thanh tịnh trọn đủ, phạm hạnh hiển hiện, học rộng nghe nhiều các pháp như vậy; học đến cả ngàn lần, chú ý chuyên tâm quán sát, thấy rõ hiểu sâu.

Lại nữa, Thánh đệ tử thường thực hành nơi niệm, thành tựu chánh niệm; những điều đã học tập từ lâu, đã từng nghe từ lâu, nhớ luôn không quên.

Lại nữa, Thánh đệ tử tu hành trí tuệ, quán sát pháp hưng suy. Do có trí như vậy, có thánh tuệ, có sự thấu hiểu, phân biệt rõ ràng, mà diệt tận hoàn toàn sự khổ.

- Những gì là bốn tăng thượng tâm, dễ được không khó mà Thánh đệ tử đạt được? Đó là Thánh đệ tử thành tựu và an trụ Sơ thiền, Nhị thiền, Tam thiền, Tứ thiền.

Như vậy, Thánh đệ tử được bảy thiện pháp, đạt đến bốn tâm tăng thượng dễ được không khó, không bị ma vương lung lạc, cũng không theo pháp ác bất thiện, không bị nhiễm bởi nhiễm ô, không còn thọ sanh trở lại…”.

(Kinh Trung A-hàm, phẩm Bảy pháp, kinh Thành dụ, số 3 [trích, lược])

Kinh Thành dụ, Đức Phật lấy hình ảnh một thành lũy trấn ải biên cương, nếu đầy đủ 7 việc và 4 thứ lương thực sung mãn thì có thể giữ thành vững chắc, không ai có thể tấn công và chiếm thành. Cũng như vậy, người tu mà có đầy đủ 7 thiện pháp và sung mãn 4 tâm tăng thượng thì ma vương không thể lung lạc, không theo pháp ác bất thiện, không bị ô nhiễm bởi phiền não, không còn thọ sanh trở lại.

Đức Phật xác quyết, người tu nhờ 7 pháp đầy đủ và thành tựu 4 tâm tăng thượng, cùng với nỗ lực minh sát về sự sinh diệt, vô thường, vô ngã của vạn pháp sẽ đoạn trừ hết phiền não, thành tựu giải thoát.

Quảng Tánh