Cánh Nhạn Lưng Trời

Cơn bão Usagi tràn về kéo theo những cơn mưa rả rích suốt mấy ngày qua tại Cao nguyên Đà Lạt, cảnh trời thu ảm đạm với những làn gió lạnh thấu xương. Lòng con càng thấy tái tê khi nghe tin Ôn Trụ trì chùa Long Sơn - Nha Trang an nhiên thị tịch.

            Suốt mười năm nay, con có duyên lành gặp Ôn tại ngôi chùa Sắc tứ Long Sơn khi tuổi Ôn đã đến lúc xế chiều. Hằng ngày, Ôn ngồi trên “pháp tòa” được bện bằng chiếc chiếu cói đã hoen ố mắc trên chiếc xích đu bằng sắt đã cũ kĩ đặt trước cửa phòng. Mỗi buổi sáng, xuống chánh điện công phu cùng đại chúng, con thấy Ôn đã dậy từ rất sớm, tự tay mình nhóm những hòn than, đun nước pha trà cúng dường chư vị Hòa thượng đã quá cố bằng những tách nước được đặt ngay ngắn trên bàn, rồi Ôn thắp một nén hương trầm bên cạnh. Ôn hay gọi con vào uống trà trước khi lên chánh điện tụng kinh, ban đầu con không thể nhắp nỗi ngụm nước trà mà Ôn đưa cho, vì Ôn pha nhiều trà, đắng lắm! nhưng dần dần con cũng quen với hương vị tách trà buổi sáng sớm tự tay ôn pha chế, và cảm nhận được tình thương bao la của bậc trưởng lão luôn dành cho đàn hậu học chúng con. Những ngày còn khỏe, Ôn hay mang khay nước trà pha sẵn đặt bên thềm ở điện Phật khi đại chúng sắp tụng xong năm đệ Lăng-nghiêm và chuẩn bị kinh hành nhiễu Phật, để quý Thầy dùng. Tình cảm của Ôn không làm sao phai nhạt trong tâm trí của con.

Những lần hầu chuyện bên Ôn, Ôn hay kể về cuộc đời tu hành khổ hạnh của Ôn từ khi Ôn vào Nha Trang tu học. Những năm 40 của thế kỷ trước, điều kiện sống của người tu còn thiếu thốn, Ôn luôn đi chân đất, đêm đến nằm ngủ trên sàn nhà, mùng mền không có, Ôn chỉ mặc duy nhất chiếc áo tràng nhuộm mực tàu, thường xuyên đi bộ để tiếp dẫn các đám tang của Phật tử quá vãng từ thành phố Nha Trang ra đến nghĩa trang Đồng Đế. Ôn hay nhắc lại những công hạnh của các vị Hòa thượng sống cùng thời với Ôn, nhưng con thấy Ôn quý nhất là Hòa thượng Thiện Minh và Hòa thượng Đỗng Minh. Khi Hòa thượng Đỗng Minh viên tịch, Ôn hay buồn và thường nói với con trong những giọt nước mắt vắn dài: “Dù có mất vàng tui cũng không tiếc bằng tui tiếc thầy Đỗng Minh”.

Ngày còn Hòa thượng Đỗng Minh, ngày nào Ôn cũng chống gậy lên dãy lầu phía Đông thăm Ôn Đỗng, những buổi dược thực cuối ngày, Ôn thường mang bánh trái từ phòng Ôn sang nhà trù để ban phát cho chúng con. Tình thương của Ôn ban bố tất cả, không phân biệt người sang kẻ nghèo. Một buổi sáng nọ, con đang quét sân chùa thì thấy Ôn mua một bao bánh mì mang vào nhà trù cho đại chúng dùng sáng, nhưng cầm bao bánh mì từ ngoài cổng vào đến hiên chùa thì trên tay Ôn chỉ còn một ổ duy nhất, gặp học sinh, người nghèo, ăn xin, chó mèo, Ôn đều ban phát hết. Đủ biết tâm xả của Ôn rộng lớn đến mức nào!

Mùa an cư năm ngoái, con có duyên lành được hầu cận bên Ôn suốt ba tháng Hạ, sau thời công phu sáng, con thường ngồi hầu chuyện bên Ôn khoảng 20 phút, có khi khỏe thì Ôn kể chuyện rất nhiều, nhưng khi mệt Ôn chỉ ngồi lần chuỗi mặc niệm, nhưng con cảm nhận được đức từ hòa của Ôn bao trùm cả không gian. Ngày xưa, hòa thượng Đỗng Minh thường xuống ngồi nói chuyện với Ôn mỗi sáng sớm, nhưng từ sau khi Hòa thượng viên tịch, dù sức khỏe không tốt nhưng Hòa thượng Minh Thông vẫn chống gậy vào vấn an Ôn đều đều mỗi buổi sáng sớm. Lúc nào Ôn cũng xông trầm trong cái chén cũ và rửa một chiếc tách đặt ngay ngắn trên bàn đợi Hòa thượng Minh Thông vào uống trà. Tháng này sáng tháng khác, mười ngày như một, Ôn ngồi trên ghế sắt, Hòa thượng Minh Thông ngồi trên ghế nhựa bên cạnh, có lúc con không thấy hai ngài nói gì suốt cả buổi ngồi uống trà nhưng Ôn rất quý hòa thượng Minh Thông. Ngày nhập liệm Ôn, hòa thượng Minh Thông vào quỳ trước giác linh đài Ôn thọ tang và khóc rất nhiều. Con đứng xa lặng nhìn và cũng rơm rớm nước mắt khi tưởng nhớ về một bậc long tượng chốn Thiền môn đã khuất bóng.

Cánh nhạn khuất xa, không lưu vết tích, có chăng còn lại những giọt nước mắt tiếc thương một bậc xuất trần giữa chốn bụi hồng lắm điều thị phi này của đàn hậu học chúng con. Giờ này trở đi, mỗi lần xuống Long Sơn dưới chân đồi Trại Thủy, con không còn nhìn thấy bóng dáng hiền từ của Ôn ngồi trên “bảo tòa chiếu cói” để nghe Tăng sinh đọc sách vào mỗi buổi chiều tà, con không còn được nhắp chén trà mà tự tay Ôn pha chế trước khi con vào thời công phu buổi sáng.

Kính tiễn biệt Ôn- bậc Thầy suốt đời con luôn tôn kính!

Cảm niệm tại Mặc Thức trai- Đà Lạt

                                                                                                                                          TK. Thích Hoằng Trí