Họa sĩ Trần Kim Hòa trở lại Việt Nam với triển lãm “Thiền trong cuộc sống”

Trầm Kim Hòa sinh ra tại Sài Gòn, trưởng thành và sinh sống tại Úc, đã có nhiều triển lãm thiền thư họa tại Úc, Trung Quốc, Hong Kong, Đài Loan, Malaysia, Philippines, Canada… Đây là triển lãm cá nhân lần thứ ba của anh tại Việt Nam; sau triển lãm đầu tiên tại Hội Mỹ thuật TP.HCM năm 2010, có tên Thiền - Thư - Họa, và trong cùng năm, một triển lãm tiếp tục được tổ chức tại chùa Linh Sơn, Đà Lạt.

Sau khi rời quê hương đến Úc vào năm 1984, Trầm Kim Hòa vẫn không quên tình yêu hội họa thời niên thiếu, do đó anh vẫn tiếp tục theo đuổi con đường nghệ thuật, tìm thầy để học hỏi và trau dồi thêm, nhằm hiện thực giấc mơ của mình. 

Từ thập niên 90, Trầm Kim Hòa có cơ duyên nghiên cứu về thiền học, ý tưởng sáng tác tranh thiền manh nha từ đó. Qua nhiều năm không ngừng nghiên cứu và học hỏi về thiền Phật giáo, anh đã có được những hiểu biết nhất định về tư tưởng thiền tông, đồng thời nghệ thuật thiền đã dần truyền cảm hứng cho anh.

Sau một thời gian dài chiêm nghiệm, tìm tòi phương cách diễn đạt, anh đã ngưng dùng màu sắc trong các tác phẩm, chỉ dùng mực và nước, trở về với sự mộc mạc và nguyên thủy, bề mặt của tranh được đơn giản hóa rất nhiều, để lại nhiều khoảng trống cần thiết.

Sự phối hợp giữ thiền - thư - họa và khoảng trống đã hình thành một phong cách thiền họa riêng cho Trầm Kim Hòa, chủ yếu về diễn đạt nội tâm, kinh nghiệm đời sống qua cái nhìn của thiền.

Sau rất nhiều cuộc triển lãm được tổ chức tại nhiều nước trên thế giới, đây là lần thứ 3, Trầm Kim Hòa quay trở lại quê hương

Cách đây hơn 20 năm, trong một nhận định, TS.Mae Anna Pang (Giám tuyển về nghệ thuật Á châu tại Nhà trưng bày nghệ thuật Victoria, Úc) cho rằng, tranh của Trầm Kim Hòa “cho thấy sự minh triết, giản dị và hóm hỉnh của Thiền tông”.

Cũng chừng đó thời gian, “sự minh triết, giản dị và hóm hỉnh” vẫn là tinh thần và phong cách chủ đạo mà Trầm Kim Hòa theo đuổi trong thiền họa - thư pháp. Sự khác biệt, nếu có, chỉ là tác phẩm của Trầm Kim Hòa ngày càng tự tại, thoải mái và bay bổng hơn, sau khi đi qua những biến động bên ngoài như Covid-19 và những biến chuyển bên trong của vòng tròn “lục thập hoa giáp”.

Nói về một số cơ duyên xoay quanh việc tổ chức triển lãm “Thiền trong cuộc sống”, ông Lý Đợi, nhà nghiên cứu mỹ thuật, đồng thời cũng là giám tuyển của cuộc triển lãm cho biết: “15 năm trôi qua kể từ 2 cuộc triển lãm của Trầm Kim Hòa tại TP.HCM, rất nhiều bạn hữu từng hiện diện tham dự đã tạm dừng chân trên cõi thế. Được góp mặt trong cuộc triển lãm lần thứ 3 của Trần Kim Hòa tại Việt Nam trong vai trò giám tuyển âu cũng là một cơ duyên đối với tôi.

Triển lãm này được nhẩn nha chuẩn bị từ gần một năm trước, chọn dịp cuối tháng Mười âm lịch, nếu năm này không có tháng nhuận, nghĩa là đã có ý né tránh bớt bão lụt ở miền Trung, nhưng 'mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên'. 

Ngẫm lại, trong sự đau thương, chạnh lòng cùng mất mát do bão lụt ở miền Trung, tình cờ gặp tranh thiền của Trầm Kim Hòa cũng như được tạm bước vào chốn ngơi nghỉ cho trái tim và tâm hồn đang lúc xao động, mệt nhọc.”

Từ rất sớm, đông đảo khách mời đã có mặt tham dự buổi khai mạc triển lãm

Trong khoảng 15 năm trở lại đây, TP.HCM đã nở rộ rất nhiều triển lãm, đã xuất hiện rất nhiều nhân tố mới trên thị trường nghệ thuật. Có thể nói trong 12 lĩnh vực của công nghiệp văn hóa tại TP.HCM, sự phát triển mạnh mẽ của mỹ thuật chỉ xếp sau điện ảnh, nhưng lại phát triển đa dạng hơn về phong cách, thể loại, mô hình…, đây là cơ hội và thách thức của người làm nghề, nhưng là sự thú vị với thưởng thức. 

“Thế nhưng, trong sự nở rộ đó, những triển lãm có lối đi riêng về ý niệm, phong cách và thị giác như Thiền trong cuộc sống của Trầm Kim Hòa thì còn hơi ít, vì vậy mà, đây có thể là một bổ khuyết cần thiết cho đời sống mỹ thuật hiện nay”, nhà giám tuyển cho cuộc triển lãm nhận định.

Không gian triển lãm với hơn 40 tác phẩm tiêu biểu được tuyển chọn từ gia tài hội họa của Trầm Kim Hòa

Các tác phẩm của Trầm Kim Hòa là sự phối kết hợp nhịp nhàng giữa thiền - thư - họa

Bộ tranh với tên gọi "Sinh - Lão - Bệnh - Tử" chiếm vị trí đặc biệt tại triển lãm

“Sự minh triết, giản dị và hóm hỉnh” vẫn là tinh thần và phong cách chủ đạo mà Trầm Kim Hòa theo đuổi trong thiền họa - thư pháp

"Hữu sở đắc hồ?" - tác phẩm lấy cảm hứng từ cách khai ngộ đệ tử theo tinh thần "vô ngôn" của Thiền tông

"Mộng huyễn"

Bát-nhã tâm kinh được thể hiện theo thể chữ hành

"Đáo bỉ ngạn"

"Cô hạc"

Triển lãm “Zen of Life - Thiền trong cuộc sống” của Trần Kim Hòa sẽ diễn ra từ ngày 28-11 đến hết ngày 7-12-2025 tại Chillala - House of Art (75 Xuân Thủy, P.An Khánh)

Nguyễn Cường