Người đàn bà về từ phía biển

Như những bông hoa sứ kết thảm ở cổng chùa. Luôn mở lòng đón cô trở về, từ phía biển.

Cô rất thích làm đỏm bằng những chiếc khăn. Cả khi tóc hãy còn đổ lọn loăn xoăn trên khuôn mặt trái xoan mà cô vẫn thích gọi là dài như cái bơm. Cho đến một ngày, những lọn tóc mềm bóng óng ấy đã nằm gọn trong một bịch ni-lon với cái tên của nữ chủ nhân. Cô kỹ thuật viên kịp hỏi nơi để trao trả nó về. Và cô kịp gật đầu theo một phản xạ của... nuối tiếc. Rồi khép hàng mi đủ bỏ lại tất cả. Đủ cho một ca phẫu thuật sọ não kéo dài gần 6 giờ đồng hồ và thêm chừng ấy nữa trong phòng hồi sức. 

Khi tỉnh, cảm nhận đầu tiên về sự sống là cổ họng ứ nghẹn bởi một vật gì mềm mà neo rất chặt. Đó là cái dây thông chạm dạ dày để làm gì chỉ trời mới biết. Đồng lúc một bàn tay rất mềm, rất ấm chạm nhẹ. Khỏe chưa cô? Cũng là phản xạ, cái đầu ngúc ngoắc trả lời. Cô nhận ra giọng của vị bác sĩ đã nhận mổ cho mình. Giọng xứ dừa không lẫn với tổ hợp từ ngọt, ngữ điệu chậm chắc, lành đến mủi lòng. Cô vẫn trong trạng thái nhộng che mỗi tấm drap và vẫn bị bó cứng như tất cả các bệnh nhân hậu phẫu thần kinh khác, nên làm sao xoay đầu ngẩng cổ vào lúc này. Nhưng vẫn thấy rất rõ khuôn mặt phúc hậu ấy, đôi mắt ánh hiền, nụ cười chẳng khác lời giới thiệu về một ông Bụt.

À quên, cô nhận ra trước nhất phải là cái đầu bị bó cứng như thể ai đã chằng vào đó cùng một khối đá vô chừng. Đến nỗi, nó không thể cục cựa. Và khi cố gắng, thì lớp băng dày trục bó rọ quanh càng thít chặt hơn da đầu, rất đau đớn.

Những chiếc khăn, vô khối khăn yêu thích để làm điệu vào ngày trở mùa, dù có không muốn giờ bỗng trở thành vật bất khả ly thân cho người phàm đầu trọc.

Trước khi bước vào tái mổ u phát lần hai, cô còn đủ bình tâm để rảo nhiều shop Sài Gòn lùng tìm bằng được những màu sắc ưa thích. Các chủ quán bần thần không chịu lấy tiền, khi biết rằng đây là một người đi tìm cái đẹp trước cửa tử. Nhưng cô vẫn cười rất tươi, so đo trước gương ướm buộc đủ các kiểu như một người mẫu chuẩn bị bước lên sàn cuộc tranh đua nhan sắc. 

Mà thật, bởi vậy trước khi chìm vào hôn mê sâu cho dao kéo rọc rạch, bóc tách, cô còn kịp nhận lời khen của các chị phụ mổ, em thật là đẹp. Hình như má cô có ửng lên trước lúc cô chả còn thiết gì nữa. Cũng đáng lắm chớ. Cô có thể bay lẫn vào mây, chạy ùa theo gió cùng với món quà lời khen tặng hào phóng của kíp mổ. 

*** 

Ơn giời, sẻ nâu không bay chạy mà đậu xuống giường yên thế suốt rất lâu, rất lâu...

Đề tài về những cái khăn quả là bất tận. Nó như kiểu định mệnh buộc luôn vào cả số phận cô. Tuổi ba mươi bảy của người đàn bà rực lửa đã dừng lại trong ngấn lệ khô của người chồng Nẫu, trong đầu óc ngơ ngác của hai đứa bé lên năm, lên tám.

Cô vẫn nhớ ngày trước bước vào ca mổ, thì bạn kỹ thuật của cơ quan đã mở webcam cho mẹ con từ Sài Gòn - Đà Nẵng gặp mặt lần cuối. Não chớ đâu phải giỡn. Ác chớ đâu có lành. Chết thì cầm chắc hơn sống. Cô bám thanh giường đang trượt trên thang máy đến khoa Ung bướu nài nỉ tiếng khóc thút thít đang ám vào mình: không sao đâu mà, rồi cười, xoa xoa cái đầu nhẵn đến soi gương được, bảo thế càng đỡ mệt, em lười gội lắm.

Đời hình như thích đùa với người hay giỡn, nên khối u đã tái phát sau mười hai năm tưởng đã êm thấm. 

Cũng vị bác sĩ tài ba đức độ ấy chủ trì mọi sự. Cô bình thản trao tin vào đôi bàn tay với tấm lòng vàng. Và... chả còn lời nào khác hay hơn TUYỆT buột từ miệng ông mỗi sớm thăm bệnh nhân đặc biệt. 

Sao không tuyệt cơ chứ, khi mà mỗi ngày cô thay vì đã nằm yên chí trong mấy mảnh ghép gỗ, hoặc bất động nhìn con muỗi thản nhiên no căng vẫn sít vào da thịt. Thì nay cô đã có thể tự lực bíu vào cánh cửa sổ ngay sát giường, đá liên hồi vào bức tường tội nghiệp bên chân đang muốn nói lời vĩnh biệt các bước đi. Cô bắt ép các ngón tay dúm bốc từng múi cam trong tình trạng nó bại xuội tưởng như không cứu vãn. 

Và cô đã thắng hội chẩn liệt nửa thân suốt đời, ngay tại phòng chăm sóc đặc biệt, mà chỉ phải mất có một ngày rưỡi trả tiền cho khoa Trị liệu hồi phục chức năng.

Sự sống được trao trả vào tay của người biết quý giá trị của nó, nên rất hứng thú. Đôi lúc, trong một điều kiện cho phép trễ nãi, cô thử cợt nhả chờn vờn với nó bằng cách dẫm lên trái tim mình, hay cấu vào nó một cái rõ là đau. Trái tim có hôm bật khóc, nhưng sự sống lắng chắt từ trong đáy khổ, rất biết chừng mực. Nó nhắc những hạt ngọc mặn chát biết rằng cần phải kềm giữ cho khi cần hơn, nên đôi con ngươi khẽ chỉ ánh ngấn loáng nước, đủ cho người ta mềm lòng.

Đi suốt. Cô nói, đời đã muốn cô phải dừng bất ngờ vào chính lúc đóa bung cánh đầy đặn căng mọng khát mưa sương nhất. Thì chân này tranh thủ phải bươn để bù những ngày bệt bạ lem luốc trong gối chăn xuệch xoạc. 

Khăn là tình nhân luôn cận kề bên cô. Che mưa chắn gió như bàn tay của người yêu thương không khắc nào chịu rời. 

Mỗi một ngày, sự sống nhắc cô làm nên một điều kỳ diệu để khắc vào năm, vào tháng, vào kiếp đời một vết tích mang tên Chiến thắng. 

Có sớm quá không để gọi tên từ này ngay trong hai mươi tư tháng của một đời người. Nhưng dù chỉ là một ngày, thậm chí canh giờ hay khoảnh khắc thôi mà cười nhẹ được cả trong lúc đau vật vã vất vưởng của hơi thở mỏng tanh. Ồ, mà ngay từ cuộc đua đầu tiên, vị bác sĩ đáng kính chả đã bảo, sự sống của cô kể như vượt kỷ lục của thế giới rồi, đó sao!?

Nói thì nhớ, có một câu đại loại đời người không định đo bằng ngày tháng năm. Mà thuộc về ý nghĩa. Ta trượt trên đường ray đủ để nhanh không kịp nhớ một vết dấu gì đã trải. Nhưng viên sỏi vấp dọc đường lại là nhà hiền triết vĩ đại luận và nhắc ta nhớ về nhiều nhẽ. 

Hay thật. Nhưng nhớ để làm gì cơ chứ khi dọc dài hành trình rặt tiếng lốc cốc leng keng đi lạc trên những mái cong. 

Ừ, guốc mộc đấy. Trăng cũng đủ đầy để soi thấu tình ủ tầng trong sâu lớp lá bồ-đề nhuốm vàng. 

Cô không nhận ra mình khác gì mấy trong màu sắc nâu lam, chứng tỏ một sự hòa quyện đâu từ tiền kiếp.

Ai bảo sự sống là ta có mỗi kiếp này rồi thôi, để đêm nào nó cũng nháo nhác. Trông chờ tiếng sóng vỗ trở lại. Nhưng biển thì cứ hoài xa, hình như sóng cũng biết rõ thân phận tầm gửi. Nên rất yên ắng, rất yên... 

Nhiều ngày như thế, nhiều đêm như thế bờ cọ mãi mình vào thành quách, rồi quắp queo thành một thói không gỡ bỏ được. Mà cứ ở yên như vậy, đi qua sẽ dễ dàng hơn. 

Không một ai nhận ra, trong dáng vẻ thản nhiên của bước trần trên lòng cát mỗi ngày, một trái tim mang trong sâu thẳm ký gởi nỗi nhớ sóng. Người đàn bà trong cô để mặc cho bình minh vuột qua. Như thể những cánh chim biển vô vọng nghe tiếng lích chích của chính mình chìm vào tiếng rền rĩ bất tận của đại dương. 

Cô biết, có thể đứng lên được, dễ vắt vẻo trên đỉnh đi nước cờ cười với Lão Tiên. Nhưng khó lòng thoát lưới bủa kiếp đa đoan. Trái tim luôn lươn lẹo thoái thác. Và ai cũng biết rõ cơ khổ vì đâu, nhưng rút thoát ra khỏi không hề dễ.

Và vì thế, cô tự đào ngay dưới chân mình cái hố sâu hút mắt. Buộc mình phải lựa chọn nghiệt ngã của hoặc là. 

Chân lý có khi nằm ngay trong phiến lá rơi đậu đầu thềm. Nó nhắn nhủ lẽ vô thường. Và bước chân định tĩnh nhiếp tâm hơn. Cô đã chọn một cách giải cho bài toán không giống ai. Bài toán không có con số, mà là những cuộc đời đi bên cạnh. Là người đàn ông đã khép mình cùng thời gian như thể đương nhiên. Là hai đứa trẻ tự biết phải lớn lên như thế nào. Là những dấu chấm than, chấm hỏi chưa biết điền thêm bao nhiêu thì đủ.

Người đàn ông ấy không khi nào nhấn giọng dù mâm cơm sơ sài đến bao nhiêu. Những đứa trẻ trời nuôi không biết khóc nỗi xa mẹ. Cho nên, chén bát chả mấy khi khua động. Trừ khi bão giông nổi từ chính nội tâm của người đàn bà không chịu nổi nhàm chán, không đầu hàng số phận.

Mỗi lúc như thế, cô lẳng lặng ngồi rất lâu như thể đóng đinh trên bờ cát. Sự im lặng bao trùm tứ phía khiến cảm giác về sự đơn lẻ, nhỏ bé nhưng không hề đơn độc. Vì sức nặng của ưu tư dường như đã tan theo bọt sóng. Dường như đước ủ tủ chôn lấp dưới lòng cát. Dường như đã bay hóa vào muôn gió. 

Cô ngồi hướng mặt về phía triều dâng, về nơi giao thoa của bầu trời và mặt biển, là của đường đi về của ánh sáng. Nhưng cô chỉ nhìn độc mình. Khi đôi chút chểnh mảng thì dán nhìn vào chân lũ còng gió nhắng nhít. Rồi lại chỉ còn mỗi chấm thở rất mảnh, ở khướu tử sinh...

Tất cả cùng cô, đi qua duyên nghiệp từ nhiều tầng quá khứ, nên không một nút thắt nào không gỡ nổi. Và nếu có đặt câu hỏi vì sao thì thật khó đủ từ để lý giải. Sự rỗng lặng chứa chấp cả kho báu ý nghĩa vũ trụ. Nó như bản thể hợp chất của các thiên sinh đất và nước, gió và lửa. Ta giống như viên sỏi chịu thấu nắng mưa, hay chao trượt hoài thì sẽ bớt cạnh góc, xù nhám. Sẽ có vô khối hình thù khác biệt, nhưng sẽ không còn đầy những sắc lẹm luôn rình rập ám hại cả những bàn tay, bước chân Bồ-tát. 

Khao khát sống không còn dừng chỗ ở nghĩa lý qua ngày. Mà gói ghém cả những thâu nhặt cho ngày xa nữa. Và cho nhiều những phần đời tựa hồ đang chìa tay vô vọng cầu khát trong sự bất lực của con người. Cô thách đố cái gọi là nan y. Và cô dành chiến thắng cho tất cả những người đồng cảnh. Những câu chữ nhảy múa thoát thai từ trong biển lửa mang thông điệp của loài sen sinh hương từ bùn.

Như những bông hoa sứ kết thảm ở cổng chùa. Luôn mở lòng đón cô trở về, từ phía biển. 

Những bông sứ biết, cô vừa gột rửa đời nặng, gởi lại cho biển. 

Cô đang rất nhẹ, thong thả từng bước chân...

Tâm Định